Καθώς η Ευρώπη προετοιμάζεται για το απροσδόκητο, η Ελλάδα προχωρά σε πλήρη ψηφιοποίηση χωρίς δίχτυ ασφαλείας. Οδεύουμε άραγε στον σωστό δρόμο;
Η Κεντρική Τράπεζα της Ολλανδίας προκάλεσε αίσθηση με τη σύστασή της προς τους πολίτες, να κρατούν μετρητά στο σπίτι για τουλάχιστον τρεις ημέρες, προκειμένου να μπορούν να καλύψουν βασικές ανάγκες σε περίπτωση που τα ηλεκτρονικά συστήματα πληρωμών τεθούν εκτός λειτουργίας. Η σύσταση αυτή δεν είναι σενάριο φαντασίας. Αντιθέτως, έρχεται ως απάντηση στην αυξανόμενη απειλή από κυβερνοεπιθέσεις και ενεργειακές κρίσεις που απειλούν τις υποδομές.
Η Τράπεζα μιλά για 70 ευρώ ανά ενήλικα και 30 ευρώ ανά παιδί. Ποσά απλά, προσιτά, αλλά συμβολικά: εκπέμπουν το μήνυμα ότι ο πολίτης πρέπει να έχει επιλογή. Επιλογή να λειτουργήσει ακόμη και εκτός δικτύου. Επιλογή να επιβιώσει ακόμη κι αν τα POS, οι κάρτες και τα QR codes καταρρεύσουν.
Στην Ελλάδα, η πραγματικότητα είναι διαφορετική
Ενώ η Ολλανδία ετοιμάζεται για το ενδεχόμενο ψηφιακής κατάρρευσης, στην Ελλάδα δημιουργούμε έναν πολίτη απόλυτα εξαρτημένο από την τεχνολογία:
- Οι ταυτότητες μετατρέπονται σε QR code στο κινητό.
- Ο Προσωπικός Αριθμός έρχεται να ενοποιήσει κάθε στοιχείο ταυτοποίησης (ΑΦΜ, ΑΜΚΑ, Δελτίο).
- Τα τραπεζικά καταστήματα κλείνουν, τα ΑΤΜ εξαφανίζονται από περιοχές ολόκληρες.
- Οι πληρωμές με μετρητά αποθαρρύνονται, ενώ συχνά δεν υπάρχει καν η δυνατότητα.
Στον σύγχρονο Έλληνα πολίτη δεν δίνεται άλλη επιλογή. Είτε θα είναι ψηφιακός είτε ανύπαρκτος. Το ερώτημα είναι: τι γίνεται όταν το ψηφιακό σύστημα σταματήσει;
Δεν είναι τεχνοφοβία – είναι πρόνοια
Κανείς δεν αμφισβητεί την ανάγκη για εκσυγχρονισμό, ευκολία και ψηφιακή ταχύτητα. Όμως άλλο η πρόοδος, κι άλλο η τυφλή εξάρτηση. Η Ολλανδία – μια χώρα που έχει κάνει άλματα στην ψηφιακή τραπεζική και στις ηλεκτρονικές συναλλαγές – δεν ντρέπεται να δώσει στον πολίτη της ένα αναλογικό εφόδιο επιβίωσης.
Αντιθέτως, στην Ελλάδα ενοχοποιούμε ακόμα και τη σκέψη για μετρητά, τη στιγμή που δεν έχουμε καμία στρατηγική εφεδρικού σχεδίου.
Οδεύουμε στον σωστό δρόμο;
Η είδηση από την Ολλανδία δεν είναι τεχνική – είναι πολιτική. Είναι ένα μήνυμα ετοιμότητας, ένα αναγκαίο “backup” για έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία. Αντίθετα, η ελληνική κατεύθυνση είναι μια σφιχτή αγκαλιά με το cloud, που ξεχνά ότι κανένα σύστημα δεν είναι άτρωτο.
Η απουσία εναλλακτικών δεν είναι πρόοδος. Είναι ρίσκο.