Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, με απόφασή της στις 17 Δεκεμβρίου 1999, ανακήρυξε την 25η Νοεμβρίου ως Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, για να αναδείξει ένα σημαντικό πρόβλημα με παγκόσμια διάσταση.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα WE GO!, είναι απαραίτητο να «επενδύσουμε» στην οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών:
Δεν αρκεί να είναι κάποια καλά μορφωμένη ή εργαζόμενη για να γίνει ανεξάρτητη από έναν βίαιο σύντροφο: σύμφωνα με την τελική έκθεση του προγράμματος WE GO!, την οποία ονομάσαμε "Μια διέξοδος από τη βία", είναι σημαντικό να επενδύσουμε στην οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών θυμάτων, προκειμένου να τις βοηθήσουμε να βγουν από μια βίαιη σχέση.
Το WE GO! (Women Economic-independence & Growth Opportunity) είναι ένα διετές πρόγραμμα, το οποίο συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και εστιάζει σε αυτό το συγκεκριμένο ζήτημα που αφορά τις γυναίκες που υφίστανται ή έχουν υποστεί βία από το σύντροφο τους (IPV): την έλλειψη οικονομικής ανεξαρτησίας για να μπορέσουν να αφήσουν έναν βίαιο σύντροφο και να εξασφαλίσουν βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις για τον εαυτό τους και -αν έχουν- για τα παιδιά τους.
Η έκθεση περιλαμβάνει τα αποτελέσματα μετά από συλλογή δεδομένων από τα Κέντρα υποστήριξης γυναικών, όπως το Κέντρο Γυναικών Καρδίτσας, τα οποία είναι εταίροι του προγράμματος. Ειδικότερα, τα στοιχεία συλλέχθηκαν από 12 Κέντρα υποστήριξης από την Ελλάδα, τη Βουλγαρία, την Ιταλία και την Ισπανία.
Σκοπός της συλλογής δεδομένων ήταν να συμβάλει στη γνώση σχετικά με τις ανάγκες των γυναικών αυτών, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στα κοινωνικοοικονομικά χαρακτηριστικά τους. Συνολικά 552 προφίλ γυναικών που υποστηρίζονται από τα κέντρα συμπεριλήφθηκαν στη βάση δεδομένων του προγράμματος.
Η πλειοψηφία των γυναικών που υποστηρίζονται από τα Κέντρα κατά της βίας, τα οποία έστειλαν στοιχεία είναι μεταξύ 30 και 39 ετών (32,5%) και μεταξύ 40 και 49 (29,2%). Το 21,8% έχει ηλικία μεταξύ 18 και 29 ετών και το 16,5% είναι 50 ετών ή περισσότερο. Η πλειοψηφία των γυναικών είναι καλά μορφωμένη: το 38,8% των γυναικών έχουν ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και το 22,7% έχουν τριτοβάθμια εκπαίδευση. Το 29,6% έχει πρωτοβάθμια ή κατώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και μόνο το 9% έχει λιγότερο από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση.
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, ο δράστης της βίας είναι ο σύζυγος (41,7%) ή ο πρώην σύζυγος / πρώην σύντροφος (48,7%). Η εμπειρία της βίας είναι μακρά: το 23,7% των γυναικών βιώνουν βία για μια περίοδο μεταξύ 5 και 10 ετών και 26,5% για περισσότερο από 10 χρόνια. Εάν ο δράστης είναι ο σύζυγος, η βία διαρκεί περισσότερο: στην περίπτωση αυτή, το 27% των γυναικών υφίσταται βία για μια περίοδο που περιλαμβάνεται μεταξύ 5 και 10 ετών ενώ 32,7% για περισσότερο από 10 χρόνια.
Η έκθεση υπογραμμίζει το ρόλο της οικονομικής ανεξαρτησίας: 82,5% των γυναικών έχουν χαμηλό επίπεδο οικονομικής ανεξαρτησίας έναντι 17,5% που έχουν υψηλό επίπεδο οικονομικής ανεξαρτησίας. Απασχολούνται 40,9%, ενώ το 59,1% είναι άνεργοι. Μόνο το 13,3% των γυναικών ζει στο σπίτι που είναι αποκλειστική ιδιοκτησία τους και το 14,8% μοιράζεται το ακίνητο με τον σύζυγό τους. Το 73,7% των γυναικών έχουν εξαρτώμενα παιδιά και τα περισσότερα από αυτά έχουν παιδιά ηλικίας έως 13 ετών.
Το 53% των γυναικών υπέστη μία ή περισσότερες μορφές οικονομικής κακοποίησης από έναν σύζυγο / σύντροφο ή πρώην σύζυγο / πρώην σύντροφο. Από αυτό το ποσοστό, το 22,6% δηλώνει ότι δεν έχουν πρόσβαση στο εισόδημα των νοικοκυριών, το 19,1% δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τα χρήματά του ελεύθερα, ενώ το 17,6% των γυναικών δηλώνει ότι οι δαπάνες τους παρακολουθούνται. Το 16,9% δεν γνωρίζει το εισόδημα των νοικοκυριών και το 10,8% των γυναικών δεν επιτρέπεται να εργάζονται / να βρουν δουλειά.
Οργανισμοί και Κέντρα κατά της βίας κατά των γυναικών, όπως το Κέντρο Γυναικών Καρδίτσας, που συμμετέχουν στο WE GO! ζητούν από τα εθνικά και ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα να συνεχίσουν να στηρίζουν τα κέντρα αυτά, σε όλες τις δραστηριότητες τους με σκοπό να δώσουν επαρκή απάντηση στις γυναίκες που αποφασίζουν να πουν "όχι!" στη βία.
Είναι απαραίτητο να συμπεριληφθούν στις εθνικές στατιστικές για τη βία κατά των γυναικών, η συλλογή και ανάλυση δεδομένων σχετικών με το κοινωνικοοικονομικό προφίλ των γυναικών που υφίστανται βία λόγω φύλου, συμπεριλαμβανομένης της βίας από το σύζυγο/ σύντροφο. Ζητούν επίσης, τα θεσμικά όργανα να υποστηρίξουν τις γυναίκες που είναι ή ήταν θύματα βίας, με ειδικά επαγγελματικά και εκπαιδευτικά προγράμματα και δραστηριότητες, με στόχο την ένταξη τους στην αγορά εργασίας.
Επιπλέον, οι πολιτικές θα πρέπει να περιλαμβάνουν τόσο καταφύγια όσο και μακροπρόθεσμες προσωρινές ασφαλείς λύσεις στέγασης μεταξύ των υπηρεσιών που πρέπει να παρέχονται και να διασφαλίζουν ότι τα παιδιά επιζώντων του IPV έχουν πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες παιδικής μέριμνας, ώστε οι μητέρες τους να μπορούν να ασχολούνται με δραστηριότητες δημιουργίας εισοδήματος αφιερώνονται στην προσωπική και επαγγελματική τους ανάπτυξη.
Κέντρο Γυναικών Καρδίτσας
