Η Περιφέρεια Θεσσαλίας συμμετέχει στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα LIFE AQUARESCUE, χρηματοδοτώντας με 71.690 ευρώ την εφαρμογή ενός καινοτόμου συστήματος βιολογικής απονιτροποίησης και απομάκρυνσης μετάλλων από τα υπόγεια ύδατα στην περιοχή του Αλμυρός.
Το LIFE AQUARESCUE είναι τετραετές πρόγραμμα που υλοποιείται με τη συμμετοχή της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Μάλτας και της Κύπρου και στοχεύει στη βιώσιμη διαχείριση υπόγειων υδάτων που έχουν υποβαθμιστεί από τη γεωργική δραστηριότητα και τη διείσδυση θαλασσινού νερού. Το πρόγραμμα εφαρμόζει καινοτόμες μεθόδους για την απομάκρυνση νιτρικών, μετάλλων και χλωριόντων, πρόβλημα που καταγράφεται έντονα σε παράκτιες και αγροτικές περιοχές των χωρών που συμμετέχουν.
Η Θεσσαλία επιλέχθηκε ως περιοχή μελέτης λόγω της στρατηγικής της σημασίας για τον αγροτικό τομέα, αλλά και της αυξημένης ευαλωτότητάς της στην κλιματική αλλαγή, η οποία έγινε ιδιαίτερα εμφανής τα τελευταία χρόνια μετά τις φυσικές καταστροφές.
Στο έργο συνεργάζονται ακαδημαϊκοί εταίροι, ιδιωτικές εταιρείες και δημόσιες αρχές, με στόχο μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που περιλαμβάνει την επεξεργασία των υπόγειων νερών και την προγνωστική μοντελοποίηση των χαρακτηριστικών του υδροφορέα. Τα αποτελέσματα βασίζονται σε προηγούμενη ερευνητική τεκμηρίωση και κρίνονται πλέον ώριμα για εφαρμογή, με τον Αλμυρό να επιλέγεται ως περιοχή πιλοτικής παρέμβασης στη Θεσσαλία.
Κεντρικός στόχος του έργου είναι η εφαρμογή καινοτόμου συστήματος βιολογικής απονιτροποίησης και απομάκρυνσης μετάλλων, το οποίο θα ακολουθείται από μονάδα απομάκρυνσης χλωριόντων. Παράλληλα, προβλέπεται η ανάπτυξη δικτύου παρακολούθησης υπόγειων υδάτων που θα συνδυάζει συμβατικές μεθόδους με καινοτόμους αισθητήρες, ώστε να αποτυπώνεται με ακρίβεια η ποιοτική κατάσταση των υδάτων.
Επιπλέον, θα εφαρμοστεί ολοκληρωμένο και ευέλικτο σύστημα μοντελοποίησης, το οποίο θα συνδυάζει μοντέλα επιφανειακής υδρολογίας, λειτουργίας ταμιευτήρων, ροής υπόγειων υδάτων, έκπλυσης νιτρικών από τη γεωργία, μεταφοράς ρύπων και διείσδυσης θαλασσινού νερού. Το σύστημα αυτό θα επιτρέπει την προσομοίωση διαφορετικών σεναρίων διαχείρισης και κλιματικών συνθηκών, υποστηρίζοντας τεκμηριωμένα τη λήψη αποφάσεων για τους υδατικούς πόρους.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του έργου, στον Αλμυρό, με αρχική συγκέντρωση νιτρικών 100 mg/L και τελική συγκέντρωση 25 mg/L, υπολογίζεται ότι θα απομακρύνονται περίπου 0,75 κιλά νιτρικών ημερησίως, δηλαδή 274 κιλά ετησίως. Αντίστοιχα, με αρχική συγκέντρωση χλωριόντων 1.000 mg/L και τελική 100 mg/L, εκτιμάται ότι θα απομακρύνονται περίπου 3,3 τόνοι χλωριόντων ετησίως.
