Την παραμονή των Χριστουγέννων του 1914, στο Δυτικό Μέτωπο του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, πραγματοποιήθηκε μια μεγαλειώδης Εκεχειρία, γνωστή και σαν «Ανταρσία της Ανακωχής» εν μέσω του Μεγάλου Πολέμου.
Αφορμή, στάθηκε ένα τραγούδι και αιτία, η ανάγκη των στρατιωτών για θαλπωρή, έστω και μέσα από ένα τραγούδι.
Αυτό της «Άγιας Νύχτας», που τραγουδήθηκε ταυτόχρονα στο μέτωπο από τα αντιμαχόμενα στρατεύματα, στην αγγλική και γερμανική γλώσσα, καθώς ήταν το κοινώς γνωστό Χριστουγεννιάτικο τραγούδι και των δυο πλευρών.
24 Δεκεμβρίου 1914, περιοχή Πλούχστιρτ της Φλάνδρας. Α' Παγκόσμιος Πόλεμος. Οι επιχειρήσεις στο Δυτικό Μέτωπο είχαν βαλτώσει. Η προέλαση των Γερμανών είχε ανακοπεί από τις δυνάμεις της Αντάντ. Οι δύο στρατοί επιδίδονταν σ' έναν απάνθρωπο πόλεμο φθοράς μέσα στα χαρακώματα.
• Το Πνεύμα των Χριστουγέννων και η δύναμη της Ελπίδας
Η βραδιά ήταν κρύα και υγρή την παραμονή των Χριστουγέννων. Γύρω στα μεσάνυχτα, Βρετανοί στρατιώτες άκουσαν από τις γραμμές των Γερμανών μια χορωδία να ψάλει την «Άγια Νύχτα» και είδαν κεράκια να τρεμοσβήνουν σ' ένα υποτυπώδες χριστουγεννιάτικο δέντρο.
Συνηθισμένοι να πυροβολούν και στο παραμικρό φως που εμφανιζόταν στον ορίζοντα, αυτή τη φορά κοντοστάθηκαν. Το πνεύμα των Χριστουγέννων είχε φωλιάσει στις καρδιές τους. Ο σπόρος της ανακωχής για εκείνη την Νύχτα, είχε ριζώσει.
Οι Βρετανοί ανταπέδωσαν τραγουδώντας!
Οι μαχητές των αντιπάλων στρατευμάτων ήρθαν σε επαφή! Η χριστουγεννιάτικη εκεχειρία στα χαρακώματα ήταν γεγονός!
Οι άνωθεν εντολές έλιωσαν απ’ την ζέστη της ανθρώπινης ψυχής στο παγωμένο μέτωπο!
Στα δύο τρίτα της γραμμής του Δυτικού Μετώπου δεν έπεσε ούτε μία ντουφεκιά! Έρχονταν ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ!
Ο θεός των αντιμαχόμενων στρατιωτών, ένας! Ο Χριστός που γεννήθηκε σαν εκείνη τη νύχτα!
Έψαλλαν και προσεύχονταν. Ο καθένας στη δική του γλώσσα, αλλά με την ίδια Ελπίδα! Ξημέρωναν Χριστούγεννα!
Τη νύχτα εκείνη, ο θάνατος δεν είχε θέση ανάμεσά τους. Ένα τραγούδι μπόρεσε και νίκησε τον πόλεμο! Έστω για λίγο!
Φανταστείτε όμως, το τόσο λίγο, στάθηκε ικανό να το μελετάμε σήμερα, 104 χρόνια μετά και να το μνημονεύουμε ως ένα από τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου!
• Έσφιξαν τα χέρια, αντάλλαξαν δώρα, έθαψαν τους νεκρούς τους και έπαιξαν ποδόσφαιρο… πριν ξαναγίνουν εχθροί
Οι Γερμανοί κράταγαν χριστουγεννιάτικα δέντρα που γράφανε "Merry Christmas" και "You no shoot, we no shoot" (Καλά Χριστούγεννα, Εσύ δεν πυροβολείς, εμείς δεν πυροβολούμε).
Χιλιάδες στρατιώτες και από τα δυο στρατόπεδα πέρασαν στην νεκρή ζώνη σπαρμένη με σαπισμένα νεκρά κορμιά.
Το πρωί των Χριστουγέννων, Άγγλοι και Γερμανοί έθαψαν τους νεκρούς τους, απαγγέλλοντας μαζί : «Κύριος ποιμαίνει με και ουδέν με υστερήσει…».
Στη συνέχεια έσφιξαν τα χέρια, αντάλλαξαν αναμνηστικά δώρα (ουίσκι, μαρμελάδες, τσιγάρα, σοκολάτες και τα σχετικά) και κατέβασαν πολλά λίτρα μπύρας.
Νωρίς το απόγευμα οι δύο πλευρές βρέθηκαν αντίπαλες σε ποδοσφαιρικό αγώνα.
• Τεκμηριωμένες μαρτυρίες και των δυο πλευρών βεβαιώνουν το ιστορικό γεγονός
Ότι συναντήθηκαν εχθροί στα χαρακώματα και γιόρτασαν μαζί τα Χριστούγεννα του 1914 είναι βεβαιωμένο από μαρτυρίες και των δύο πλευρών. Στο συγκλονιστικό αυτό γεγονός του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου έχουν εντρυφήσει ιστορικοί όπως ο Μάλκολμ Μπράουν και η Σίρλι Σίτον.
Ο Τζον Φέργκιουσον, ένας από τους στρατιώτες εκείνης της Μαγικής Νύχτας που μετείχε σε σύνταγμα από τα Χάιλαντς, μνημονεύει: «Τι θέαμα! Μικρά γκρουπ Γερμανών και Βρετανών σε όλο το μήκος του μετώπου. Γέλια, φωτίτσες. Και καθώς δεν μπορούσαμε να μιλήσουμε λόγω άγνοιας της γλώσσας, συνεννοούμασταν τραγουδώντας…».
Ένας ακόμα στρατιώτης που έζησε το ιστορικό συμβάν αφηγείται:
"Το όνομά μου είναι Φράνσις Τόλιβερ και κατάγομαι από το Λίβερπουλ. Ήταν Χριστούγεννα στα χαρακώματα και η παγωνιά κρεμόταν τόσο πικρά. Τα παγωμένα λιβάδια της Γαλλίας ήταν ακίνητα, δεν τραγουδιόταν κανένα χριστουγεννιάτικο τραγούδι. Οι οικογένειές μας πίσω στην Αγγλία έπιναν στην υγειά μας εκείνη τη μέρα. Ήμουνα ξαπλωμένος με το φίλο μου πάνω στην κρύα και βραχώδη γη, όταν πέρα από τις γραμμές της μάχης ήρθε ένας παράξενος ήχος. Λέω , ακούστε τώρα, παιδιά μου!
Κάθε στρατιώτης τεντώθηκε ν' ακούσει, ενώ μια νεαρή γερμανική φωνή τραγουδούσε καθαρά. "Τραγουδάει πολύ ωραία, το ξέρεις ;" μου λέει ο φίλος μου. Σύντομα, μια μια οι γερμανικές φωνές ενώθηκαν σε αρμονία. Τα κανόνια ήταν σιωπηλά, δεν κινούνταν τα σύννεφα αερίων, καθώς τα Χριστούγεννα μας καθυστερούσαν από τον πόλεμο. Μόλις τέλειωσαν μια ευλαβής παύση πέρασε. "Ο Θεός να σας έχει καλά, κύριοι", πετάχτηκαν κάτι παιδιά από το Κεντ. Το επόμενο που τραγούδησαν ήταν το Stille Nacht, "Αυτό είναι το Άγια Νύχτα", είπα, και με δύο γλώσσες το ίδιο τραγούδι γέμισε τον ουρανό. Το όνομά μου είναι Φράνσις Τόλιβερ και μένω στο Λίβερπουλ. Κάθε Χριστούγεννα που έρχονται μετά τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο, θυμάμαι εκείνη τη νύχτα. Το έμαθα καλά το μάθημά μου: ότι αυτοί που διαφεντεύουν τον κόσμο δεν θα 'ναι στους νεκρούς και τους σακάτες κι ότι από κάθε μεριά του τουφεκιού είμαστε το ίδιο».
• Η προσπάθεια αποσιώπησης από τον Τύπο, η ταινία, οι «αντάρτες» και οι νεκροί
Ο Τύπος αρχικά, σε Βρετανία και Γαλλία, αποσιώπησε το γεγονός και κυρίως στην Γερμανία. Στις 31 Δεκεμβρίου 1914 η είδηση γράφτηκε στην εφημερίδα New York Times στις ΗΠΑ.
Την παραπάνω πραγματική ιστορία από τα χαρακώματα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου αφηγείται η κινηματογραφική ταινία «Καλά Χριστούγεννα» του Κριστιάν Καριόν.
Τα Χριστούγεννα του 1914 ήταν τα πρώτα Χριστούγεννα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Πάνω από 1 εκατομμύριο Βρετανοί και Γερμανοί στρατιώτες του δυτικού μετώπου, αψήφησαν εκείνο το βράδυ των Χριστουγέννων τις εντολές των ανωτέρων τους και ενώθηκαν και γιόρτασαν με τους εχθρούς.
Στο τέλος του, ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, βρήκε την ανθρωπότητα να μετράει περισσότερα από 18 εκατομμύρια νεκρούς.
