Σημαντικές αλλαγές στον τρόπο έκδοσης οικοδομικών αδειών και στον πολεοδομικό έλεγχο φέρνει η δημιουργία του Εθνικός Οργανισμός Κτηματολογίου και Ελέγχου Δόμησης (ΕΟΚΕΔ). Ο νέος φορέας συγκεντρώνει σε ένα ενιαίο σύστημα αρμοδιότητες που μέχρι σήμερα ασκούνταν από διαφορετικές υπηρεσίες, με στόχο την ενιαία εφαρμογή του νόμου, την ταχύτερη εξυπηρέτηση και την πλήρη ψηφιοποίηση των διαδικασιών.
Πού θα απευθύνεται ο πολίτης
Ο πολίτης και ο μηχανικός δεν θα απευθύνονται πλέον σε δημοτικές Υπηρεσίες Δόμησης (ΥΔΟΜ), οι οποίες καταργούνται ως αυτοτελείς δομές.
Η εξυπηρέτηση θα γίνεται:
- Στα Περιφερειακά και Τοπικά Κέντρα Δόμησης του ΕΟΚΕΔ
- Τα οποία θα στεγαστούν στα σημερινά Κτηματολογικά Γραφεία
- Και μέσω πλήρως ψηφιακών υπηρεσιών, χωρίς υποχρέωση εντοπιότητας
Δηλαδή, ο πολίτης θα εξυπηρετείται από ένα ενιαίο σημείο ανά περιοχή, φυσικά και ψηφιακά.
Ποιες αρμοδιότητες μεταφέρονται στον ΕΟΚΕΔ
Στον νέο Οργανισμό μεταφέρονται:
- Η έκδοση οικοδομικών αδειών
- Οι προεγκρίσεις και οι βεβαιώσεις όρων δόμησης
- Ο έλεγχος των κατασκευών
- Η τήρηση της πολεοδομικής νομοθεσίας
- Η επιβολή κυρώσεων και διακοπών εργασιών όπου απαιτείται
Ουσιαστικά, όλος ο διοικητικός και ελεγκτικός μηχανισμός της δόμησης περνά στην κεντρική διοίκηση μέσω του ΕΟΚΕΔ.
Τι παραμένει στους Δήμους
Οι Δήμοι δεν χάνουν τον πολεοδομικό σχεδιασμό. Διατηρούν:
- Τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ)
- Τις πολεοδομικές μελέτες
- Τη διαχείριση κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων
- Τις χωροταξικές ρυθμίσεις
- Τις ρυμοτομίες και τις πράξεις εφαρμογής
Με απλά λόγια:
➡ Οι Δήμοι σχεδιάζουν.
➡ Το κράτος μέσω του ΕΟΚΕΔ αδειοδοτεί και ελέγχει.
Τι αλλάζει στους ελέγχους – Τεχνητή νοημοσύνη
Για πρώτη φορά, εισάγεται σύστημα στοχευμένων ελέγχων με τεχνητή νοημοσύνη.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό:
- Περίπου 30% των αδειών θα ελέγχεται δειγματοληπτικά
- Οι έλεγχοι δεν θα είναι τυχαίοι, αλλά βάσει ρίσκου
- Θα δίνεται έμφαση σε:
- Προστατευόμενες περιοχές
- Ζώνες αυξημένης αυθαιρεσίας
- Έργα αυξημένης πολυπλοκότητας
Στόχος είναι να εντοπίζονται προβλήματα πριν την έναρξη των εργασιών.
Τι γίνεται με τους υπαλλήλους των ΥΔΟΜ
Το προσωπικό των σημερινών ΥΔΟΜ:
- Μεταφέρεται στον νέο φορέα
- Με διασφάλιση εργασιακής συνέχειας
- Και εντάσσεται στα Κέντρα Δόμησης του ΕΟΚΕΔ
Δεν προβλέπονται απολύσεις ή απώλεια εργασιακών δικαιωμάτων.
Πότε τίθενται σε ισχύ οι αλλαγές
Το επίσημο χρονοδιάγραμμα προβλέπει:
- Τέλος α’ τριμήνου 2026: ψήφιση του νόμου
- Ιούνιος 2026: πιλοτική εφαρμογή σε επιλεγμένα Κέντρα
- Αρχές 2027: πλήρης εφαρμογή σε όλη τη χώρα
Μέχρι τότε, οι υφιστάμενες υπηρεσίες συνεχίζουν να λειτουργούν κανονικά.
Author: Trikalanews
