Σε αντίθεση με αυτό που υποθέτει κανείς ότι συνέβη με μία από τις κυριότερες «κοινωνικού» χαρακτήρα κρατικές δαπάνες, αυτή που αφορά τις τρεις πρώτες βαθμίδες της εκπαίδευσης, η μεγάλη κρίση και τα μνημόνια δεν άφησαν το διαβρωτικό αποτύπωμα που θα περίμενε κανείς.

   Μελέτη του ΙΟΒΕ, που παρουσιάστηκε προχθές («Κρίση, δημογραφικές μεταβολές και επιπτώσεις στην εκπαίδευση»), δείχνει ότι το προσωπικό που διέθεσε το κράτος καθόλου δεν μειώθηκε ενώ και ο αριθμός των μαθητών ανά διδάσκοντα είναι από τους μικρότερους μεταξύ των πλουσίων κρατών. Αντιστοιχούσαν 8,8 μαθητές ανά εκπαιδευτικό στο σύνολο της δημόσιας εκπαίδευσης πριν από την κρίση (σχολική περίοδος 2007-2008), έναντι 11 μαθητών τη χρονιά 2002-2003. Με την κρίση πήγαμε στους 9,5 (9,7 για τα ιδιωτικά). Καμία ουσιαστική δυσμενής μεταβολή. Η Ελλάδα έχει λιγότερους μαθητές ανά διδάσκοντα –με μεγάλη διαφορά- όταν συγκρίνουμε με τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, του ΟΟΣΑ και των 20 πλουσιότερων κρατών (G20) σε νηπιαγωγεία, δημοτικά, γυμνάσια και γενικό λύκειο. Μιλάμε για μεγάλες διαφορές: στο γυμνάσιο, για παράδειγμα, έχουμε 8,4 μαθητές (είχαμε πέσει σε 6,4 το 2009), ενώ τα 20 πλουσιότερα κράτη έχουν 17!

   Η εξέλιξη αυτή οφείλεται σε δύο αντίρροπες εξελίξεις. Πολλοί εκπαιδευτικοί συνταξιοδοτήθηκαν χωρίς να αντικατασταθούν όλοι από νέες προσλήψεις, λόγω εξοικονόμησης. Ταυτοχρόνως όμως, ένας μεγάλος αριθμός παιδιών έφυγε από το σχολείο, ενώ δεν ήρθε σημαντικός αριθμός νέων μαθητών. Πρόκειται, βεβαίως, για παιδιά οικογενειών που μετανάστευσαν στην Ελλάδα μετά την πτώση των απολυταρχικών καθεστώτων στις γειτονικές χώρες, σημαντικός αριθμός των οποίων επέστρεψε στις πατρίδες τους. Είτε γιατί τα πράγματα βελτιώθηκαν στα δικά τους μέρη, είτε γιατί χειροτέρευσαν στα δικά μας, είτε στον συνδυασμό των δύο αυτών τάσεων.

   Οι γεννήσεις, μετά μια πρόσκαιρη (όσο και ανεπαρκή) αύξηση, μεταξύ 2002-2008, μειώθηκαν. Μια πραγματική και άκρως «επικίνδυνη» επίπτωση της κρίσης, την οποία επιδεικτικά αγνόησε η κυβέρνηση Τσίπρα ενώ μπορούσε να έχει σκεφτεί π.χ. το μέτρο Μητσοτάκη (επίδομα 2.000 ευρώ σε κάθε νεογέννητο). Θεωρεί, προφανώς, ότι η ατζέντα του δημογραφικού ταιριάζει στους… εθνικιστές! Αυτό σημαίνει, κατά τους υπολογισμούς του ΙΟΒΕ, ότι στον ορίζοντα του 2035, τα σχολεία θα είναι «έρημα» από μαθητές, ενώ θα έχουμε υπερπληθυσμό διδασκόντων. Σκεφτείτε το λίγο και συνυπολογίστε τις απογοητευτικές επιδόσεις που έχει η χώρα στην προετοιμασία των παιδιών μας για την ανώτερη εκπαίδευση, συγκριτικά μάλιστα προς τις άλλες χώρες. Μπορείτε, τώρα, να μελαγχολήσετε…