Του Αποστόλη Β. Παππά
Δημοτικού Συμβούλου
Δήμου Τρικκαίων
Τώρα που έκατσε ο κουρνιαχτός των συλλαλητηρίων, είναι η ώρα για κάποιες νηφάλιες παρατηρήσεις και για μια αποτίμηση αυτών.
Έχουν περάσει είκοσι έξι έτη, αφότου το Σκοπιανό-Μακεδονικό ζήτημα βγήκε στην επιφάνεια και ήλθε στο προσκήνιο της πολιτικής ζωής του τόπου. Με την εμφάνισή του το 1992,κοινωνία και πολιτεία κατελήφθησαν εξ απήνης. Κανείς εκ των δύο δεν είχε τότε την ωριμότητα αλλά και την γενναιότητα, να το αντιμετωπίσει με ρεαλισμό.
Το συναισθηματικό στοιχείο, επικράτησε κατά κράτος του ορθολογικού. Η πολιτική ηγεσία, έδειχνε να καθοδηγείται από το λαϊκό αίσθημα. Μπροστά στον τρόμο του πολιτικού κόστους, φάνταζε ανήμπορη να αντιδράσει και να αντισταθεί. Έτσι, δεν στοιχιζόταν απλώς με το σχεδόν παλλαϊκό αίτημα περί μη αποδοχής του όρου Μακεδονία ως συνθετικό του ονόματος των Σκοπίων, αλλά, υπερθεμάτιζε κιόλας.
Πανικοβλημένα τα κόμματα από τον όγκο των συλλαλητηρίων, τόσο εκείνου της Θεσ/νίκης όσο και του έτερου των Αθηνών, σκλήρυναν τη στάση τους χρησιμοποιώντας την πιο άκρα ρητορική, στην προσπάθεια τους να ικανοποιήσουν και να προσεταιρισθούν όσο το δυνατόν μεγαλύτερα κοινωνικά σύνολα.
Κάποιες συνετές φωνές, επνίγησαν στη βοή του πλήθους. Ο συμβιβασμός, ήτο και δυστυχώς συνεχίζει να είναι συνώνυμος της εθνικής μειοδοσίας, ενώ η ανυποχώρητη στάση συνώνυμη της εθνικής πλειοδοσίας. Αφού έτσι τα ορίζει ο κυρίαρχος λαός, οφείλουμε να τα αποδεχθούμε και να υποταχθούμε.
Μόνον που οι λαοί και οι κοινωνίες, ιδιαίτερα τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής τα αντιμετωπίζουν ρηχά και επιδερμικά, καθώς τα προσεγγίζουν κυρίως με το συναίσθημα και το θυμικό και όχι με την πολιτική λογική. Στην διεθνή πολιτική όμως και στη διεθνή διπλωματία τέτοιες προσεγγίσεις είναι επικίνδυνες,ζημιογόνες, και πολλές φορές καταστροφικές. Διπλωματία,είναι η τέχνη του παρασκηνίου, είτε αρέσει είτε όχι.
Η πολιτική ηγεσία το γνωρίζει άριστα αυτό, γι΄ αυτό και η στοίχιση και συμπόρευση σε κορυφαία εθνικά ζητήματα με αγαθά πλην όμως ακραία και ανεδαφικά λαϊκά αισθήματα, ισοδυναμεί με ενσυνείδητη εγκληματική πολιτική πράξη. Ο ρόλος όμως των υπεύθυνων πολιτικών σχηματισμών, είναι να πάνε κόντρα στην κοινωνική βούληση, εάν έτσι εξυπηρετείται το δημόσιο και εθνικό συμφέρον.
Στο καθηκοντολόγιό τους δεν είναι μόνον η λήψη δημοφιλών, αλλά και αντιδημοφιλών αποφάσεων.
Επειδή όμως στη ζωή όλα κρίνονται εκ του αποτελέσματος, ας κάνουμε μια αναδρομή από την εμφάνιση του Σκοπιανού ζητήματος μέχρι σήμερα. Ένας απολογισμός,πάντα βοηθάει στην εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων.
Να δούμε,κατά πόσο βοήθησαν στην επίλυση του προβλήματος τα ογκώδη συλλαλητήρια του 1992; Να κάνουμε μια αποτίμηση, για να διαπιστώσουμε εις βάρος ποίου κύλησε ο χρόνος και επ΄ ωφελεία ποίου; Να δούμε,ποιος βρίσκεται σήμερα σε καλύτερη αφετηρία;
Δυστυχώς, το ισοζύγιο είναι αρνητικό για τη χώρα μας. Κανενός το αυτί δεν ίδρωσε, εάν τότε στη Θεσ/νίκη διαδήλωσαν 1.000.000 άτομα και άλλα τόσα στο Πεδίον του Άρεως. Η διεθνής κοινότητα και η διεθνής διπλωματία έδειξαν να μην συγκινούνται. Τώρα θα μου πείτε, εδώ δεν χαμπαριάζουν από σφαγές και γενοκτονίες,κάποια συλλαλητήρια θα τους αφύπνιζαν και θα τους συγκινούσαν.
Αφού λοιπόν διαπιστώσαμε, ότι ούτε οι ογκώδεις διαδηλώσεις ούτε η πανεθνική εσωτερική και εξωτερική κινητοποίηση μας βοήθησαν στον προσεταιρισμό έστω και ενός συμμάχου, ούτε καν της Κύπρου, καθώς γνωστή είναι η δήλωση του Κύπριου Προέδρου κ. Αναστασιάδη,έστω κι αν στη συνέχεια ανασκευάσθηκε, το 1995 καταλήξαμε σε μια ενδιάμεση συμφωνία με τα Σκόπια.
Τι προβλέπει. Τη χρήση του ονόματος Π.Γ.Δ.Μ από μέρους τους για τις εμπορικές και διακρατικές τους σχέσεις, καθώς και για την ένταξή τους σ’ όποιον διεθνή οργανισμό επιθυμούσαν. Το τελευταίο κρατήστε το,γιατί θα το δούμε παρακάτω.
Τα Σκόπια όμως, επιτηδείως κινούμενα , κατάφεραν από το 1995 μέχρι σήμερα εκατό και πλέον χώρες, ανάμεσά τους Ρωσία, Κίνα, Ην. Βασίλειο, Ινδία, Τουρκία κλπ να τους αναγνωρίσουν όχι με το όνομα Π.Γ.Δ.Μ, αλλά με το συνταγματικό τους όνομα "Δημοκρατία της Μακεδονίας". Κι αυτό βεβαίως, είναι κάτι που δεν ανατρέπεται. Δεν συνιστά η εξέλιξη αυτή μια νίκη των Σκοπίων και παράλληλα μια εθνική και διπλωματική μας ήττα;
Δεν σημαίνει αυτό, ότι τα Σκόπια αναγνωρισμένα με το συνταγματικό τους όνομα με πάνω από το μισό πλανήτη, βρίσκονται πλέον σε μια πιο προωθημένη αφετηρία από ότι εμείς; Αφού λοιπόν δεν βοήθησαν τότε τα συλλαλητήρια,στις απαρχές του προβλήματος, δεν κατανοώ πως θα μπορούσαν να βοηθήσουν τώρα; Απλώς,για να επιβεβαιώσουμε την αντίθεσή μας στη χρήση του όρου Μακεδονία;
Μα νομίζω, ότι αυτό είναι αυταπόδεικτο. Εάν ρωτήσεις εκατό Έλληνες, αν θέλουν να υπάρχει ο όρος Μακεδονία, θα εισπράξεις εκατόν μία αρνητικές απαντήσεις. Στην πολιτική όμως, και πολύ περισσότερο στη διεθνή πολιτική είναι άλλο πράγμα το θέλειν και επιθυμείν και άλλο το δύνασθαι πραγματοποιείν.
Εκτός,κι αν σκοπός τους είναι να τρομοκρατηθεί η πολιτική ηγεσία και να μην προχωρήσει σε μια συμβιβαστική λύση. Αλλά τότε, δεν προσφέρεις καλή εθνική υπηρεσία.
Παρότι λοιπόν ο χρόνος κύλησε και συνεχίζει να κυλάει εις βάρος μας, εμείς συνεχίζουμε να ζούμε στον αυτιστικό μας κόσμο. Δεν ζούμε όμως σ΄ έναν αυτόνομο και ουδέτερο χώρο. Είμαστε μέλος μιας παγκόσμιας κοινότητας με δικαιώματα, υποχρεώσεις, και αλληλεξαρτήσεις.
Εάν λοιπόν συνεχίσουμε αυτή την αυτιστική μας πορεία και συμπεριφορά, το πιθανότερο σενάριο είναι να βρεθούμε πλήρως απομονωμένοι. Η κλεψύδρα έχει αδειάσει. Κι αν το 2008 στο Βουκουρέστι οι Νατοϊκοί μας σύμμαχοι συντάχθηκαν μαζί μας και δεν έκαναν δεκτή την αίτηση εισδοχής των Σκοπίων, δεν είμαι καθόλου βέβαιος αν θα συμβεί το ίδιο και σήμερα, καθώς υπάρχει ένα δεδικασμένο.
Δεν είναι ευρέως γνωστό, ότι το βέτο μας εκείνο συνοδεύθηκε με μια καταδικαστική απόφαση εις βάρος της χώρας μας. Ένας από τους όρους της ενδιάμεσης συμφωνίας του 1995,ήτο,ότι τα Σκόπια για να αιτηθούν την ένταξή τους σ΄έναν διεθνή οργανισμό μπορούσαν να χρησιμοποιούν την ονομασία Π.Γ.Δ.Μ και μόνον. Έτσι και έπραξαν το 2008. Υπήρξε όμως το βέτο της Ελλάδας και η αίτηση δεν έγινε αποδεκτή.
Τα Σκόπια προσέφυγαν στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για παραβίαση της ενδιάμεσης συμφωνίας από την χώρα μας. Το 2011 , με ψήφους 15 προς 1 το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης έκρινε ότι η Ελληνική Δημοκρατία ασκώντας βέτο στην εισδοχή της Π.Γ.Δ.Μ στο ΝΑΤΟ, παραβίασε την υποχρέωσή της βάσει του άρθρου 11 παρ.1 της ενδιάμεσης συμφωνίας.
Δεν ξέρω πόσο μπορεί να μετρήσει αυτή η απόφαση σ΄ένα επαναίτημα των Σκοπίων για εισδοχή στο ΝΑΤΟ, είναι όμως ένα συν στο νομικό τους οπλοστάσιο. Η απόφαση αυτή του Δικαστηρίου πέρα από νομική, είναι κυρίως πολιτική μας ήττα.
Να πάμε τώρα στο ζήτημα του αλυτρωτισμού, και στις φοβίες που εκπηγάζουν από αυτόν.
Δεν λέω, καλό είναι και πρέπει να εκλείψουν όλες οι αλυτρωτικές αναφορές που υπάρχουν στο σύνταγμά τους. Η καταγραφή και η αποτύπωσή τους στον καταστατικό χάρτη, δηλητηριάζουν τις σχέσεις με τη γείτονα χώρα, όποια κι αν είναι αυτή. Οξύνουν τον εθνικισμό και δημιουργούν κλίμα καχυποψίας.
Η αλήθεια όμως είναι,ότι ο αλυτρωτισμός δεν απορέει εκ του συντάγματος αλλά εκ της εθνικής συνειδήσεως. Και να μην υπάρχει τυπωμένος στο σύνταγμα, υπάρχει όμως εντυπωμένος στο πίσω μέρος του μυαλού. Λίγο ως πολύ, αυτό συμβαίνει με τους περισσότερους λαούς στον κόσμο.
Μεταξύ μας τώρα , μήπως δεν υπάρχουν καταχωρημένες στο δικό μας ενσυνείδητο και υποσυνείδητο οι αλύτρωτες πατρίδες. Δεν θα μας χαλούσε ,εάν τα πράγματα μας έρχονταν δεξιά να προσαρτήσουμε λίγο από Βόρεια Ήπειρο,ή λίγο από Ανατολική Θράκη, ή οτιδήποτε άλλο.
Απλώς, τέτοια πράγματα δεν τα βάζεις ποτέ στην ημερήσια διάταξη για χίλιους πεντακόσιους λόγους. Ας μην ψευδόμεθα όμως, σε λανθάνουσα κατάσταση υπάρχουν. Σε ολόκληρο τον πλανήτη υπάρχουν συνοριακές διαφορές. Θα πρέπει επίσης να έχουμε υπόψη, ότι συνοριακοί επανακαθορισμοί γίνονται μετά από τεκτονικά παγκόσμια ή περιφερειακά γεγονότα. Η πιο πρόσφατη εκτεταμένη συνοριακή διευθέτηση έγινε με το τέλος του Β΄Π.Π.
Σε μια τέτοια περίπτωση, εάν θα είσαι χαμένος ή κερδισμένος δεν εξαρτάται από το εάν ο αλυτρωτισμός σου είναι καταχωρημένος και καταγεγραμμένος στο σύνταγμα ή οπουδήποτε αλλού, αλλά με ποιο συσχετισμό δυνάμεων θα είσαι σύμμαχος. Τα σύνορα δεν αλλάζουν σε ειρηνικές περιόδους.
Ούτε ξαφνικά ένα ωραίο πρωινό τα Σκόπια θα εφορμήσουν να μας καταλάβουν κατ΄επιταγήν του Συντάγματός των,ούτε βεβαίως το αντίστροφο μπορεί να συμβεί, επειδή απλώς απουσιάζει από το σύνταγμά μας κάποια αλυτρωτική πρόβλεψη. Αν, ο μη γένοιτο,υπάρξει κάποια ανάφλεξη στην περιοχή μας θα΄χει άλλη αιτιολογία.
Τότε, ο νέος γεωγραφικός χάρτης δεν θα σχηματισθεί με το τι λένε τα συντάγματα, αλλά, άλλοι θα είναι οι παράγοντες που θα ορίσουν που θα μπούνε τα παλούκια. Τώρα, μια μικρή περιγραφή,εάν μας συμφέρει η ύπαρξη, ή η εξαϋλωση αυτού του μικρού κρατιδίου. Η εθνολογική σύνθεση των Σκοπίων είναι ένα μωσαϊκό σλαβόφωνων,αλβανόφωνων, βουλγαρόφωνων. Σε περίπτωση λοιπόν αποσυνθέσεως οι σλαβόφωνοι λόγω φυλετικής και γλωσσικής συγγένειας θα προσαρτηθούν στη Σερβία, οι αλβανόφωνοι στην Αλβανία, και οι βουλγαρόφωνοι στη Βουλγαρία.
Στα Σκόπια, μπορεί να υπάρχουν Ελληνόφωνοι, δεν αποτελούν όμως συμπαγή πληθυσμό που να κατοικεί σε συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο,αλλά υπάρχει μεγάλη διασπορά του στοιχείου αυτού. Έτσι,η χώρα μας δεν θα κερδίσει ούτε ένα τετραγωνικό μέτρο. Σπρώχνοντας τα πράγματα προς τα εκεί παίζουμε το παιγνίδι της Σερβίας,της Αλβανίας και της Βουλγαρίας. Εμείς,απλώς θα εισπράξουμε το μίσος δύο εκατομμυρίων ανθρώπων, που θα τους αφήσουμε χωρίς πατρίδα.
Εάν όμως η μικρή αυτή κρατική οντότητα έχει συνέχεια,η χώρα μας διαθέτει συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι των άλλων Βαλκανικών χωρών. Έχουμε τη δυνατότητα λόγω οικονομικού, στρατιωτικού, πληθυσμιακού, και γεωγραφικού μεγέθους η μικρή αυτή χώρα να μας θεωρήσει στρατηγικό της εταίρο.
Υπάρχουν ανώδυνοι και συγχρόνως επωφελείς τρόποι για να προσαρτήσεις κάποιον. Με μια λοιπόν πολιτιστική και οικονομική διείσδυση, δίνοντάς τους και διέξοδο στο Αιγαίο με το λιμάνι της Θεσ/νίκης , νομίζω ότι τα Σκόπια θα γίνουν εξάρτημά μας, όχι βέβαια με έννοια κατακτητική αλλά με φίλια και συμμαχική, και χρήσιμο εργαλείο στη Βαλκανική μας πολιτική, έστω με τη μικρή αυτή τάξη μεγέθους που διαθέτουν.
Φρονώ λοιπόν,ότι χωρίς καθυστερήσεις θα πρέπει να προχωρήσουμε στη διευθέτηση του προβλήματος. Εάν δεν το πράξουμε εμείς, τότε το πρόβλημα θα αναλάβει να το λύσει ο χρόνος και η ζωή. Σε μια τέτοια περίπτωση, λαμβάνοντας υπόψη τη μέχρι σήμερα εξέλιξη των πραγμάτων, νομίζω πως η λύση είναι γνωστή:
Σε κάποια χρόνια, σύμπας ο πλανήτης θα αποκαλεί τα Σκόπια σκέτα "Δημοκρατία της Μακεδονίας".
Εμείς, απλώς θα διαδηλώνουμε στο Λευκό το Πύργο και το Σύνταγμα , αν βέβαια έχουμε ακόμη το κουράγιο να το κάνουμε.
Αφήστε το σχόλιό σας