Του Χαράλαμπου Παπαδόπουλου
Ο μεγάλος Ντοστογιέφσκι λέει κάπου : «Και οι πιο ιερές συναλλαγές σπάνια είναι απαλλαγμένες από ωφελιμιστικές βλέψεις». Δηλαδή και στις πιο ιερές σχέσεις είναι απίθανο να μην υπάρχει επιδίωξη για προσωπικό όφελος. Θα δείξω την ορθότητα της φράσης με παραδείγματα.
Το 1976 ήταν η χρονιά που το εξατάξιο Γυμνάσιο χώρισε σε Γυμνάσιο και Λύκειο και εγώ πήγα στην Α΄ Λυκείου. Τότε χώριζαν την Α΄ Λυκείου σε Κλασικό (θεωρητική κατεύθυνση) και Πρακτικό (θετική κατεύθυνση). Στο Λύκειο που φοιτούσα το Κλασικό έβγαλε 4 τμήματα και το Πρακτικό 1 τμήμα. Επειδή ήμουν καλός μαθητής σε όλα τα μαθήματα αλλά περισσότερο μου άρεσαν τα θεωρητικά αποφάσισα να δηλώσω το Κλασικό.
Στο χωριό μου ανέβαινα στις ροδακινιές και διάβαζα Συντακτικό. Τότε έπεσαν πάνω μου οι Μαθηματικοί και οι Φυσικοχημικοί του σχολείου και μου έλεγαν «αν πάτε όλοι οι καλοί μαθητές στο Κλασικό με ποιους θα κάνουμε μάθημα εμείς στο Πρακτικό ; ». Κι έτσι πείστηκα και ακολούθησα το Πρακτικό. Κοιτάξτε όμως το κριτήριο για την επιλογή μου δεν ήταν τι συνέφερε εμένα αλλά τι συνέφερε τους καθηγητές !
Την δεκαετία που ήμουν στην Χριστιανική Φοιτητική Δράση κάμναμε «εξορμήσεις». Αυτό σήμαινε ότι θα θυσιάζαμε ώρες από την ζωή μας και θα κάμναμε αρκετό κόπο για να διαδώσουμε – πουλήσουμε περιοδικά και βιβλία της θρησκευτικής οργάνωσης στο Πανεπιστήμιο, σε Σχολεία, σε δρόμους, σε πλατείες, σε χωριά … Βέβαια εμείς το κάμναμε από ιεραποστολικό ζήλο, για να ωφελήσουμε τους συνανθρώπους μας . Η θρησκευτική οργάνωση όμως κέρδιζε χρήματα από τις πωλήσεις των εντύπων της και μάλιστα χωρίς να ξοδεύει τίποτα για πωλητές. Βέβαια μας έλεγαν ότι τρέχουμε για την διάδοση του Ευαγγελίου αλλά σύμφωνα όμως με τον Ντοστογιέφσκι είναι απίθανο να μην είχαν το μυαλό τους και στο κέρδος.
Κουβεντιάζει ένας νέος με μια κοπέλα αν θα τα βρουν για να παντρευτούν κι έχει ο νέος παπα – Εξομολόγο τον πατέρα της κοπέλας. Και υποθέτει ο νέος ότι ο Εξομολόγος είναι τόσο άγιος ώστε στις συμβουλές που του δίνει δεν επηρεάζεται καθόλου που είναι πατέρας της κοπέλας. Και ότι αν δει ότι δεν ταιριάζουν θα τον συμβουλέψει να μην παντρευτεί την κόρη του κι ας χάσει αυτός έναν καλό γαμπρό. Σύμφωνα όμως με τον Ντοστογιέφσκι αυτό είναι απίθανο.
Μου έλεγε παλιά (μακαρίτης τώρα)ένας θεολόγος της θρησκευτικής οργάνωσης, Διευθυντής για πολλά χρόνια φοιτητικού οικοτροφείου : «Ευτυχώς κάποια παιδιά μου έβγαλαν βιβλιάριο του ΟΓΑ και μπορώ τώρα που γέρασα να παίρνω τα φάρμακά μου». Δηλαδή αυτός ο άνθρωπος αφιέρωσε όλη του την ζωή στον ιεραποστολικό σκοπό της θρησκευτικής οργάνωσης και έφτασε στα γεράματα να μην έχει ούτε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
Τον θυμάμαι πόσο κουραζόταν 24 ώρες το 24ωρο για να φροντίσει τόσους φοιτητές οι οποίοι όμως πλήρωναν και με το παραπάνω την διαμονή τους στο οικοτροφείο. Δηλαδή ενώ η οργάνωση είχε ιεραποστολικό σκοπό, άφηνε αυτούς που της πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους δωρεάν χωρίς ιατροφαρμακευτική περίθαλψη στα γεράματα !
Ένας Ηγούμενος Μοναστηριού (μακαρίτης σήμερα) στον προβληματισμό ενός νέου, να πάει απ’ ευθείας για μοναχός ή να υπηρετήσει πρώτα την θητεία του στον στρατό και μετά να πάει, τον συμβούλεψε : «εγώ στη θέση σου θα γινόμουν απ’ ευθείας μοναχός εδώ στο Μοναστήρι». Βέβαια ο Ηγούμενος για το καλό του νέου το πρότεινε, αλλά και το δικό του Μοναστήρι θα κέρδιζε έναν μορφωμένο μοναχό μιας και ο νέος ήταν Μαθηματικός.
Ένας Ηγούμενος Αγιορείτικου Μοναστηριού προσπαθούσε να πείσει έναν νέο να γίνει παπάς. Το περίεργο όμως είναι ότι επιθυμούσε να τον κάνει παπά σε έναν συγκεκριμένο Δεσπότη. Σύμφωνα με τον Ντοστογιέφσκι μάλλον θα είχε κάποιο ίδιον όφελος, πιθανώς για την βελτίωση της σχέσης του Ηγουμένου με τον συγκεκριμένο Δεσπότη. Μήπως ο Πιλάτος και ο Ηρώδης δεν έδιωξαν την ψυχρότητα που είχαν μεταξύ τους και έγιναν φίλοι, στέλνοντας τον Χριστό ο ένας στον άλλο ;
Ένας νέος μπερδεμένος και ανώριμος για γάμο, ζήτησε από τους γονείς του να παντρευτεί μια καλή κοπέλα της οποίας ο πατέρας ήταν κάπως ιδιόρρυθμος. Ο πατέρας του διαφώνησε και επέμενε να παντρευτεί μια άλλη κοπέλα. Όταν μετά από χρόνια τον ρώτησε ο νέος γιατί διαφώνησε του είπε «πως θα έκαμνα παρέα με τέτοιο συμπέθερο, αλλά βέβαια η κοπέλα ήταν πολύ καλή». Δηλαδή για την επιλογή του νέου περισσότερο είχε σημασία η άνεση του πατέρα με τον συμπέθερο, παρά η δική του ευτυχία !
«Αλλά τι έτι λέγω ; Επιλήψει με ο χρόνος διηγούμενον» για νέους που σύχναζαν σε Εξομολόγους, σε κατηχητικά, σε αγρυπνίες μόνο και μόνο επειδή έβαλαν στο μάτι κάποια κοπέλα, για «ευσεβείς» που μπαινόβγαιναν σε Ιερούς Ναούς και σε Μοναστήρια μπας και τους αναθέσουν τα έργα που σχεδίαζαν, για γονείς που φρόντιζαν στην Διαθήκη που έκαναν να υποχρεώσουν το παιδί τους ότι θα τους «κοιτάξει» για να τους κληρονομήσει …
«Κύριε, ὁδήγησόν με ἐν τῇ δικαιοσύνῃ σου ἕνεκα τῶν ἐχθρῶν μου, κατεύθυνον ἐνώπιόν σου τὴν ὁδόν μου. ὅτι οὐκ ἔστιν ἐν τῷ στόματι αὐτῶν ἀλήθεια, ἡ καρδία αὐτῶν ματαία· τάφος ἀνεῳγμένος ὁ λάρυγξ αὐτῶν, ταῖς γλώσσαις αὐτῶν ἐδολιοῦσαν. κρῖνον αὐτούς, ὁ Θεός. ἀποπεσάτωσαν ἀπὸ τῶν διαβουλιῶν αὐτῶν· κατὰ τὸ πλῆθος τῶν ἀσεβειῶν αὐτῶν ἔξωσον αὐτούς, ὅτι παρεπίκρανάν σε, Κύριε. καὶ εὐφρανθείησαν πάντες οἱ ἐλπίζοντες ἐπὶ σέ· εἰς αἰῶνα ἀγαλλιάσονται, καὶ κατασκηνώσεις ἐν αὐτοῖς, καὶ καυχήσονται ἐν σοὶ πάντες οἱ ἀγαπῶντες τὸ ὄνομά σου. ὅτι σὺ εὐλογήσεις δίκαιον· Κύριε, ὡς ὅπλῳ εὐδοκίας ἐστεφάνωσας ἡμᾶς» (Ψαλμός 5.9-13).
