Από το Τμήμα Περιβάλλοντος της Περιφερειακής Ενότητας Τρικάλων ενόψει της χειμερινής περιόδου, επισημαίνουμε στους κατοίκους της Περιφερειακής Ενότητας Τρικάλων, τόσο καταναλωτές όσο και εμπόρους, κάποια θέματα σχετικά με τα στερεά καύσιμα που χρησιμοποιούνται σε εστίες θέρμανσης τα οποία συνδέονται άμεσα με την ατμοσφαιρική ρύπανση από τα αιωρούμενα σωματίδια και την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα.
Απαγορεύεται η διάθεση, εμπορία και χρήση μη εγκεκριμένων καυσίμων, σε συστήματα κεντρικής και τοπικής θέρμανσης τα οποία δεν φέρουν τις κατάλληλες σημάνσεις και προδιαγραφές σύμφωνα με τις απαιτήσεις της υφιστάμενης νομοθεσίας (ΦΕΚ 2044/Β/22-08-2013.
Γενικά ως καύσιμα στερεής βιομάζας θεωρούνται στερεά καύσιμα τα οποία άμεσα ή έμμεσα προέρχονται από τις ακόλουθες πηγές βιομάζας:
- προϊόντα από γεωργία και δασοκομία & υπολείμματα από γεωργία και δασοκομία
- παραπροϊόντα από βιομηχανία επεξεργασίας προϊόντων γεωργίας & υπολείμματα ξυλείας, με εξαίρεση τα απόβλητα ξυλείας που μπορεί να περιέχουν αλογονούχες οργανικές ενώσεις ή βαρέα μέταλλα
- ινώδη φυτικά υπολείμματα από παραγωγή χαρτοπολτού
- υπολείμματα φελλού
Καύσιμα στερεής βιομάζας για μη βιομηχανική χρήση, είναι ενδεικτικά τα ακόλουθα:
- Πέλετς ξύλου
- Μπριγκέτες ξύλου
- Ροκανίδια ξύλου
- Καυσόξυλα
- Μη ξύλινα πέλετς (έλαιο επί ξηρού <2%)
- Ελαιοπυρήνας (έλαιο επί ξηρού <2%)
- Πυρηνόξυλο (έλαιο επί ξηρού <2%)
Τα παραπάνω θα πρέπει να τηρούν τις απαιτήσεις της πρόσφατης σχετικής νομοθεσίας (ΦΕΚ 2499/Β/2013). Σε κάθε περίπτωση πρέπει να τηρούνται οι σχετικές προδιαγραφές πιστοποίησης και δοκιμών του ΕΛΟΤ ΕΝ-14961.
Τα επιτρεπόμενα καύσιμα στις εγκαταστάσεις κεντρικής θέρμανσης καθορίζονται ρητώς στην οικ. 189533 Απόφαση του ΥΠΕΚΑ (ΦΕΚ 2654/Β/2011). Ενδεικτικά αναφέρουμε πως δεν επιτρέπεται σε καμιά περίπτωση η καύση πλαστικών, απορριμμάτων, παλαιών ελαστικών, πάσης φύσεως χρησιμοποιημένων ελαίων και ορυκτελαίων.
Γενικές οδηγίες
- Κατά το δυνατόν θα πρέπει να αποφεύγεται η διάθεση και χρήση νωπών καυσόξυλων
- Απαγορεύεται η καύση χημικά επεξεργασμένης ξυλείας ή απόβλητων ξυλείας
- Οι έμποροι θα πρέπει να προμηθεύονται στερεά καύσιμα από νόμιμες πηγές τα οποία ανάλογα με την περίπτωση θα πρέπει να συνοδεύονται από τα κατάλληλα πιστοποιητικά.
- Οι καταναλωτές θα πρέπει να αναζητούν και να απαιτούν τα στερεά καύσιμα που προμηθεύονται (wood/nonwood pellets, μπρικέτες κλπ) να είναι εφοδιασμένα με την αντίστοιχη πιστοποίηση. Είναι πρωτίστως θέμα της δικής τους υγείας ως άμεσοι καταναλωτές.
- Πρέπει να γίνεται σε κάθε περίπτωση η κατάλληλη συντήρηση των σταθερών εστιών καύσης παντός τύπου και είδους (αρτοκλίβανοι, μικροί βιομηχανικοί λέβητες, καυστήρες κατοικιών, κλπ) από αδειοδοτημένους συντηρητές. Η συντήρηση πρέπει να αφορά κάθε είδους καυστήρα (αερίου, πετρελαίου, στερεών καυσίμων)
- Παρομοίως θα πρέπει να καθαρίζονται οι καμινάδες, οι εστίες και σωληνώσεις τζακιών, σομπών κλπ.
- Πρέπει να αποφεύγονται αυτοσχέδιες, μη πιστοποιημένες και αμφιβόλου ποιότητας, προελεύσεως και αποτελέσματος μετατροπές και επεμβάσεις σε λέβητες, καυστήρες και εστίες, πολλές από τις οποίες ενδέχεται και να μην είναι σύμφωνες με την κείμενη νομοθεσία.
Επίσης σας ενημερώνουμε ότι όσον αφορά την χρήση πυρηνόξυλου/ελαιοπυρήνα για μη βιομηχανική χρήση, το επιτρεπόμενο ποσοστό ελαίου επί ξηρού είναι 2%, γεγονός που καθιστά πλέον πρακτικά σχεδόν απαγορευτική τη χρήση του σε ακατέργαστη ή ημικατεργασμένη μορφή, σύμφωνα με την σχετική νομοθεσία (ΦΕΚ 2499/Β/2013).
Επίσης ιδιαίτερη προσοχή συστήνεται και στην χρήση των μη ξυλωδών πέλετ (Non-wood pellets) καθώς η σχετική νομοθεσία και το πρότυπα τυποποίησης ορίζει παρομοίως περιεκτικότητα έλαιου επί ξηρού <2% . Οι έμποροι που διαθέτουν αλλά και οι καταναλωτές που προμηθεύονται ενδεχομένως τέτοιους είδους καυσίμου, πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στην αναζήτηση των σχετικών πιστοποιητικών δοκιμών και καταλληλότητας.
Η σωστή χρήση αυστηρά εγκεκριμένων στερεών καυσίμων στις εστίες θέρμανσης καθώς και η ομαλή λειτουργία τους εντός των προδιαγραφών κατασκευής τους, διασφαλίζει αναλογικά την μικρότερη κατά το δυνατό επιβάρυνση της ατμόσφαιρας από αέριους ρύπους πάσης φύσεως οι οποίοι αποτελούν τόσο παράγοντα οξείας υποβάθμισης του περιβάλλοντος όσο και άμεσου κινδύνου της υγείας ευπαθών ομάδων του πληθυσμού.
Θα πρέπει επίσης να γνωρίζουν οι πολίτες πως η χρήση μη εγκεκριμένων καυσίμων και η κακή λειτουργία των μη σταθερών εστιών θέρμανσης (τζάκια, σόμπες) επιβαρύνει σε μεγάλο βαθμό με βλαβερά αιωρούμενα σωματίδια πρωτίστως την εσωτερική ατμόσφαιρα των οικιών των χρηστών τους και κατόπιν την εξωτερική με τη διάχυση των ρύπων στην ατμόσφαιρα.
Απευθύνουμε έκκληση στους κατοίκους του νομού, επαγγελματίες και καταναλωτές, για την πιστή τήρηση και εφαρμογή των παραπάνω προκειμένου να διασφαλιστεί η ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα και η υγεία τόσο του γενικού πληθυσμού όσο και ευπαθών ομάδων από την έκθεση σε επιβαρυντικούς αέριους ρύπους.
Υπενθυμίζουμε τέλος πως η μη συμμόρφωση με τα παραπάνω μπορεί να αποτελεί, κατά περίπτωση, τόσο παραβίαση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας όσο και της νομοθεσίας περί εμπορίου και προβλέπονται ανάλογες διοικητικές κυρώσεις.
