Κωνσταντίνος Τσοβόλας –Γιατρός – καρδιολόγος
Μετά από μελέτη των στατιστικών στοιχείων που προέκυψαν από τις δύο περιοχές που επλήγησαν περισσότερο απ’ όλες στον κόσμο από τον κορωνοϊό, όπως η Κίνα και η Ιταλία, προκύπτουν σοβαρά συμπεράσματα.
Ο καρδιολόγος κ. Κωνσταντίνος Τσοβόλας, ερμηνεύει τα ευρήματα των στατιστικών στοιχείων και μας εξηγεί τις ομοιότητες και τις διαφορές μεταξύ των περιστατικών των δυο αυτών χωρών και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι στις περιπτώσεις που νόσησαν από κορωνοϊό, δεν νόσησαν εξ’ αιτίας καρδιαγγειακών προβλημάτων, παρά τα γεγονός ότι οι άνθρωποι με τέτοιες παθήσεις, βρίσκονται κι αυτοί στις ομάδες υψηλού κινδύνου. Εκείνοι που πλήττονται περισσότερο απ’ όλους είναι οι πάσχοντες από αναπνευστικά προβλήματα.
Από δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά ξεχωρίζει αυτή του NEJM, στο οποίο αναφέρονται τα χαρακτηριστικά 1.099 επιβεβαιωμένων Κινέζων που νόσησαν από κορωναϊό. Η μέση ηλικία ήταν 47 έτη (με 42% γυναίκες). Τα προεξάρχοντα συμπτώματα κατά την προσέλευση στις δομές υγείας ήταν: πυρετός, βήχας και δύσπνοια. Οι συχνότερες συννοσηρότητες ήταν: διαβήτης, υπέρταση, στεφανιαία νόσος, ιστορικό εγκεφαλικού, καρκίνου και χρόνιας αναπνευστικής νόσου. Το 5% των περιστατικών διασωληνώθηκε και το 1.4% πέθανε.
Σε αναδρομική πολυκεντρική σειρά με 191 ασθενείς (μέση ηλικία 56 έτη ) που νοσηλεύτηκαν στην επαρχία Wuhan , οι 137 εξήλθαν και οι 57 πέθαναν ενδονοσοκομειακά. Οι ασθενείς που είχαν σοβαρή μόλυνση ή που απεβίωσαν από τον κορωναϊό ήταν κατά βάση μεγάλης ηλικίας (άνω των 80), ή και είχαν άλλες συννοσηρότητες όπως υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, στεφανιαία νόσο και διαταραχές πηκτικότητας του αίματος.
Σε άλλη μελέτη από την Κίνα από ένα κέντρο με 99 ασθενείς το 40% των ασθενών είχε καρδιαγγειακά νοσήματα και το 12 % διαβήτη. Σε άλλη σειρά πάλι από την Κίνα, οι μισοί από 138 νοσηλευόμενους είχε συννοσηρότητα όπως υπέρταση, διαβήτη και καρδιαγγειακά.
Στην Ιταλία μέχρι τις 11 Μαρτίου είχαν καταγραφεί 12.462 επιβεβαιωμένα περιστατικά και 827 θάνατοι (θνητότητα 6.6%). Από τους ασθενείς που πέθαναν το 42,2% είχε ηλικία 80-89, το
32.4% 70 -79, το 8.4% 60-69 και το 2.8% 50-59 έτη. Ηλικία άνω των 90 ετών είχε το 14%. Το ποσοστά ανδρών γυναικών ήταν 80% και 20% αντίστοιχα και η μέση ηλικία 81 έτη. Περισσότερα από τα 2/3 των ασθενών ανέφερε διαβήτη, καρδιαγγειακή νόσο, καρκίνο ή κάπνισμα. Επιπλέον, στην Ιταλία παρατηρήθηκε χαμηλή διείσδυση του κορωναϊού στις μικρές ηλικίες. Το ποσοστό των νοσούντων ηλικίας έως 9 ετών αντιπροσωπεύει το 0,5% του συνόλου.
Στα δεδομένα που έχουμε από τις δύο χώρες που βίωσαν/βιώνουν περισσότερο την επιδημία σημειώνουμε μερικές διαφορές:
- η μεγάλη διαφορά στην ηλικία νοσούντων και θανάτων.
- Όσον αφορά τις καρδιαγγειακές παθήσεις δεν φαίνεται ότι αποτελούσε σοβαρό προδιαθεσικό παράγοντα (κυρίως από τα κρούσματα στην Κίνα). Φαίνεται ότι ο COVID 19 δεν προσβάλει πάντα τη καρδιά παρότι σημειώθηκαν μικρές αυξήσεις τροπονίνης (η ουσία που ελευθερώνεται στο αίμα, όταν καταστρέφονται κύτταρα της καρδιάς). Είναι γνωστό ότι οι ασθενείς με σοβαρή πνευμονία επιδεινώνουν τους ασθενείς με σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια. Οι ασθενείς που νοσούν και αναρρώνουν έχουν φυσιολογική καρδιακή λειτουργία.
Στην Ελλάδα τα επιβεβαιωμένα κρούσματα (17/3/2020) είναι 387 (57% άνδρες με μέση ηλικία 64 έτη). Νοσηλεύονται 70, από τους οποίους οι 11 είναι διασωληνωμένοι (όλοι άρρενες, μέση ηλικία 69 έτη). Το ευχάριστο είναι ότι 14 πήραν εξιτήριο. Έχουν σημειωθεί 5 θάνατοι (όλοι σε άνδρες ηλικίας 64, 67, 91, 53 και 67 έτη με μέση ηλικία 68 έτη). Κανένας από τους θανόντες δεν είχε ιστορικό σοβαρής καρδιαγγειακής νόσου.
Παρατηρούμε ότι στη χώρα μας η νόσος εκδηλώνεται συμπτωματικά σε νεαρότερες ηλικίες, αλλά με πιο σοβαρά έκδηλη εικόνα στις ηλικίες 60-70 έτη. Παρατηρούμε ότι οι νοσούντες δεν είναι αυτοί που αποκαλούμε ομάδες υψηλού κινδύνου λόγω καρδιαγγειακών, αλλά περισσότερο λόγω αναπνευστικών προβλημάτων.
O SARS-CoV-2 προκαλεί βλάβη και στο μυοκάρδιο, παρόλο που οι ακριβείς μηχανισμοί παραμένουν άγνωστοι. Ασθενείς με SARS-CoV-2 λοίμωξη και υπόβαθρο καρδιαγγειακής νόσου, εμφανίζουν πτωχή πρόγνωση. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας για COVID-19 θα πρέπει να παρέχεται ιδιαίτερη μέριμνα προς την κατεύθυνση της καρδιαγγειακής προστασίας.
Η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Υπέρτασης εξέδωσε ανακοίνωση που αναφέρει ότι δεν υπάρχουν δεδομένα που να συσχετίζουν ότι οι υπερτασικοί κινδυνεύουν περισσότερο από τον γενικό πληθυσμό ούτε ότι η χρήση aMEA/ARBs ( από τα συχνότερα χρησιμοποιούμενα φάρμακα για την υπέρταση) χειροτερεύει την έκβαση.
Επιμέλεια Κρικόρ Τσακιτζιάν
