Η κυβέρνηση μιλά για “εκσυγχρονισμό” και “λύσεις” – ο κόσμος βλέπει απομάκρυνση.
Σε συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό OPEN και την εκπομπή «Ώρα Ελλάδος», ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστας Τσιάρας παρουσίασε τη μεταφορά του ΟΠΕΚΕΠΕ στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων ως λύση σε χρόνιες παθογένειες, και όχι ως τιμωρία για όσα ήρθαν στο φως.
«Δεν τιμωρούμε – δίνουμε λύσεις», ανέφερε χαρακτηριστικά, περιγράφοντας το κυβερνητικό αφήγημα για τη μετάβαση ενός από τους πλέον κρίσιμους μηχανισμούς αγροτικής ενίσχυσης, σε μια Αρχή που έχει κυρίως εισπρακτικό χαρακτήρα.
Η δήλωση έχει βάρος. Αλλά έχει και απαιτήσεις: να αποδείξει ότι πρόκειται πράγματι για λύση – και όχι για ένα ακόμη κεφάλαιο τεχνοκρατικής απομάκρυνσης του κράτους από την κοινωνία.
Όταν η “λύση” αφαιρεί φωνή
Η διαχείριση του ΟΠΕΚΕΠΕ δεν ήταν ποτέ εύκολη υπόθεση. Τα προβλήματα ήταν γνωστά: υποστελέχωση, ελλιπείς διασταυρωτικοί έλεγχοι, ασάφειες στη διανομή κοινοτικών πόρων. Αυτά επανέλαβε και ο Υπουργός, κάνοντας λόγο για «παθογένειες» που δεν αποτέλεσαν έκπληξη.
Όμως το ερώτημα παραμένει:
Ποιος πλήρωσε τις παθογένειες; Οι διοικήσεις; Οι μηχανισμοί; Ή μήπως τελικά, ο απλός αγρότης που θα αντιμετωπίζει πλέον ένα απρόσωπο σύστημα;
Διότι όταν ένας οργανισμός που αγγίζει σχεδόν 700.000 ΑΦΜ μεταφέρεται σε έναν ελεγκτικό μηχανισμό με άλλη φιλοσοφία, αυτό δεν είναι απλώς οργανωτική αλλαγή. Είναι πολιτική επιλογή με κοινωνικές συνέπειες.
Από την “παθογένεια” στην απόσυρση του κράτους
Η ΑΑΔΕ διαθέτει πράγματι τεχνογνωσία στον εσωτερικό έλεγχο και τη διασταύρωση στοιχείων. Το ερώτημα, όμως, δεν είναι αν “ξέρει να ελέγχει” – αλλά αν μπορεί να κατανοήσει την ελληνική ύπαιθρο.
Ο ΟΠΕΚΕΠΕ, με όλα του τα ελλείμματα, ήταν ένας οργανισμός με πολιτική εποπτεία. Είχε παράθυρα διαλόγου, είχε πόρτες για τον αγρότη. Αυτό που προκύπτει τώρα είναι ένας κλειστός μηχανισμός που μιλά με αριθμούς – όχι με ανθρώπους.
Είναι λοιπόν αυτή η “λύση” που ζητούσε η περιφέρεια; Ή μήπως είναι απλώς το τέλος της φωνής της;
Η πολιτική ευγένεια των αριθμών
Η φράση «δεν τιμωρούμε» έχει πολιτική ευγένεια. Προσπαθεί να πείσει ότι κάθε μεταρρύθμιση είναι προς το καλό. Όμως η πραγματικότητα των τελευταίων χρόνων είναι άλλη:
– Οι επιδοτήσεις αργούν
– Οι πλατφόρμες μπλοκάρουν
– Οι ελεγκτικοί κανόνες αλλάζουν χωρίς επαρκή ενημέρωση
– Και ο κόσμος μαθαίνει τις αλλαγές αφού τις νιώσει στην τσέπη του
Άρα, δεν είναι θέμα πρόθεσης, αλλά εμπιστοσύνης. Και όταν η σχέση εμπιστοσύνης διαρρηγνύεται, οποιαδήποτε “λύση” μοιάζει με τιμωρία – ακόμη κι αν δεν είναι.
Η επόμενη μέρα – και η επόμενη ερώτηση
Η κυβέρνηση μπορεί να μιλά για “μονόδρομο”. Αλλά ο μονόδρομος δεν σημαίνει απαραίτητα πρόοδο. Μπορεί να σημαίνει και επιλογή χωρίς επιστροφή.
Αν η μεταφορά του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ αποδειχθεί οργανωτικά λειτουργική, αυτό δεν την καθιστά και κοινωνικά δίκαιη. Γιατί κανένας μηχανισμός δεν είναι επιτυχημένος αν δεν εμπνέει εμπιστοσύνη στους ανθρώπους που εξαρτώνται από αυτόν.
Author: Pressroom
