Μας εξηγεί ο γιατρός Ευάγγελος Δημητρέλλος, διευθυντής Β’ παθολογικής κλινικής στο Σισμανόγλειο νοσοκομείο.
Αναζητήσαμε τα βαθύτερα αίτια για τη χαώδη κατάσταση που επικρατεί στα δημόσια νοσοκομεία και ιδιαίτερα στις εφημερίες, όπου η αναμονή των ασθενών που περιμένουν να εξεταστούν, αγγίζει πολλές φορές και τις δέκα ώρες. Μιλήσαμε με το διευθυντή της Β’ Παθολογικής κλινικής του Σισμανόγλειου νοσοκομείου, κ. Ευάγγελο Δημητρέλλο. Είναι ένας γιατρός που σχεδόν δυο με τρεις φορές την εβδομάδα είναι υπεύθυνος γιατρός εφημερίας στο συγκεκριμένο νοσοκομείο και έχει σαφή εικόνα για την πηγή των προβλημάτων που διέπουν το σύστημα υγείας αφού το υπηρετεί από μάχιμη θέση εδώ και δεκαετίες.
Το πρώτο πράγμα που δημιουργεί το πρόβλημα είναι η έλλειψη πρωτοβάθμιας περίθαλψης, όπως μας επισήμανε ο κ. Δημητρέλλος. Τα κέντρα υγείας δεν παρέχουν καμία πρωτοβάθμια φροντίδα και το μόνο που κάνουν είναι να προωθούν όλα τα περιστατικά, σοβαρά και μη, στα εφημερεύοντα νοσοκομεία, όπως υποστηρίζει ο ίδιος.
Άλλος σημαντικός παράγοντας είναι οι στρεβλώσεις που παρουσιάζουν οι κανονισμοί των νοσοκομείων και οι πολιτικές παρεμβάσεις που γίνονται κάθε τόσο, για παράκαμψη της σειράς προτεραιότητας ή ακόμη και νοσηλείας άνευ λόγου και αιτίας.
Ένα σχεδόν καθημερινό φαινόμενο, είναι η προτεραιότητα που δίνεται στους μετανάστες, απ’ όπου κι αν προέρχονται. Ειδικά όταν αυτοί συνοδεύονται από διερμηνείς ή συνοδούς των δομών που φιλοξενούνται.
Όπως σημειώνει ο γιατρός κ. Δημητρέλλος, όταν καταφθάνει ένας τέτοιος ασθενής, σε όποια κατάσταση κι αν είναι, πρέπει βάσει σχετικής διάταξης, να προηγηθεί, όλων των άλλων, σε βάρος ακόμη και περιστατικών που χρήζουν άμεσης φροντίδας, παρά το γεγονός ότι εκ πρώτης μπορεί να φαίνεται υγιής ο συγκεκριμένος μετανάστης. Αυτό προκαλεί από μόνο του ένταση και διαπληκτισμό στους ασθενείς που περιμένουν ώρες στις αίθουσες αναμονής και φυσικά όλοι τα βάζουν με τους γιατρούς και τους νοσηλευτές.
Δημητρέλλος: «Πολλοί μετανάστες μπορεί να μην έχουν απολύτως τίποτα, αλλά καθοδηγούμενοι από επιτήδειους, που τους συμβουλεύουν κατάλληλα, έρχονται στα νοσοκομεία και απαιτούν να εξετασθούν, ακόμη και να νοσηλευθούν. Όταν φύγουν από το ένα νοσοκομείο, μετά από μερικές μέρες πάνε στο επόμενο.
Περνάνε από εφημερεύοντα νοσοκομεία και δημιουργούν ένα προφίλ ιστορικού υγείας, ότι βρέθηκαν δηλαδή στα επείγοντα του Ευαγγελισμού, στα επείγοντα του Σισμανόγλειου, στα επείγοντα του Ιπποκράτειου, δήθεν αιτιώμενοι διάφορα συμπτώματα, για τα οποία δεν αποδεικνύεται κάτι, αλλά έτσι τεκμηριώνουν ένα δικαίωμα, ότι αυτοί έχουν προβλήματα υγείας και θα έχουν καλύτερη αντιμετώπιση για ό,τι διεκδικήσουν αργότερα. Προφανώς για το άσυλο που αιτούνται. Πολλοί από αυτούς συνοδεύονται από δικηγόρους όταν έρχονται στα νοσοκομεία. Δεν ξέρω αν τους παραχωρούν τους δικηγόρους οι ΜΚΟ, αλλά υποστηρίζουν όλη αυτή τη διαδικασία. Αυτοί οι άνθρωποι έρχονται καθοδηγούμενοι.
Θυμάμαι μια κραυγαλέα περίπτωση με τους 300 Πακιστανούς που είχαν έρθει από την Κρήτη στην Αθήνα. Βγήκαν στον Πειραιά και στη συνέχεια έκαναν κατάληψη για μια εβδομάδα στη νομική σχολή και απεργία πείνας. Αφού πέρασε η βδομάδα, τα μέσα ενημέρωσης έλεγαν πως η κατάσταση της υγείας τους είναι κρίσιμη από την απεργία πείνας τόσων ημερών και χρειάζονταν άμεση νοσοκομειακή φροντίδα. Λες και τους είχαν εξετάσει οι δημοσιογράφοι.
Αποφασίστηκε από την κυβέρνηση να μεταφερθούν σε νοσοκομεία της Αθήνας. Ειδοποιηθήκαμε να είμαστε σε ετοιμότητα σε περίπτωση που ερχόντουσαν και στο δικό μας νοσοκομείο που εφημέρευε. Πράγματι κατέφθασε το πρώτο περιστατικό στην εφημερία, συνοδευόμενο μάλιστα και από μοτοσυκλέτα της αστυνομίας. Είδα τον αλλοδαπό που ήταν ξαπλωμένος στο φορείο που τον μετέφεραν, να έχει τα χέρια του σταυρωμένα πίσω από το κεφάλι και να κοιτάζει δεξιά αριστερά, χωρίς να δείχνει κανένα σημάδι εξάντλησης ή κόπωσης από την πείνα. Η κλινική του εικόνα εξ’ όψεως ήταν πολύ καλή. Εξετάζαμε σοβαρό περιστατικό εκείνη την ώρα και έδωσα εντολή να περιμένει για λίγο. Μετά από λίγα λεπτά απευθυνόμενος στους νοσοκόμους κι αφού δεν γνώριζα τα στοιχεία του, είπα να φέρουν μέσα στο ιατρείο τον Πακιστανό. Τότε πετάχτηκε ένας πολιτικός του ΣΥΡΙΖΑ που ήρθε ως αλληλέγγυος μαζί του και άρχισε να μου επιτίθεται ότι έχω ρατσιστική συμπεριφορά απέναντι στον ασθενή, επειδή τον αποκάλεσα Πακιστανό. Λες και τον έβρισα. Αναγκάστηκα να φωνάξω την ασφάλεια του νοσοκομείου και να τους πω να απομακρύνουν από τα επείγοντα τον Έλληνα που κάνει φασαρία, όπως κι έγινε. Αυτός ο άνθρωπος αργότερα υπουργοποιήθηκε. Λίγο αργότερα, έφεραν άλλους πέντε από την κατάληψη της νομικής στην ίδια ακριβώς κατάσταση. Κάναμε τις εργαστηριακές εξετάσεις, οι οποίες όχι απλά δεν έδειξαν το παραμικρό, αλλά αντιθέτως, έδειξαν ότι ήταν σε άριστη κατάσταση. Γεγονός που αποδείκνυε ότι οι συγκεκριμένοι άνθρωποι δεν είχαν κάνει ποτέ τους απεργία πείνας.
Ούτε ένας δείκτης δεν υπήρξε που να υποδηλώνει ότι είχαν χαμηλή ένδειξη εξ’ αιτίας της απεργίας πείνας. Δεν υπήρχε εργαστηριακή διαταραχή. Γιατί μπορεί κάποιος να είναι καλά φαινομενικά και να έχει μια εργαστηριακή διαταραχή. Ούτε αυτό δεν συνέβη στις συγκεκριμένες περιπτώσεις. Η άποψή μου ήταν ότι, έπρεπε να αποχωρήσουν από το νοσοκομείο.
Τότε υπήρξε μεσολάβηση της τότε διοικήτριας του νοσοκομείου και μου ασκούσε επιτακτική πίεση να γίνει, για πολιτικούς λόγους, εισιτήριο στους συγκεκριμένους αλλοδαπούς. Από τη μεριά μου επέμενα να μη γίνει εισιτήριο, γιατί θα καταλαμβάνονταν πολύτιμα κρεβάτια του νοσοκομείου για ασθενείς που τα είχαν άμεση ανάγκη, σε μια εφημερία με δεκάδες σοβαρά περιστατικά που περίμεναν απ’ έξω και θα έπρεπε να εισαχθούν για νοσηλεία.
Η διοικήτρια επέμενε να εισαχθούν και οι συγκεκριμένοι αλλοδαποί κι έτσι και τα έξι περιστατικά μπήκαν, κατά παράβαση του κανονισμού.
Μπορεί καμιά φορά ένα περιστατικό να μπει για κοινωνικούς λόγους. Βρίσκουμε κάποιον σ’ ένα παγκάκι λιπόθυμο, έρχεται στο νοσοκομείο, συνέρχεται και πρέπει να φύγει. Αλλά επειδή δεν μπορεί να επιστρέψει στο παγκάκι, μεσολαβεί μια κοινωνική υπηρεσία που έχουμε στο νοσοκομείο και φροντίζει γι’ αυτόν. Αυτόν θα μπορούσαμε να τον κρατήσουμε για κοινωνικούς λόγους. Αλλά τους άλλους που είναι περιπατηρικοί, που μπορούν να φύγουν με τα πόδια και να επιστρέψουν, όπου θα μπορούσαν να επιστρέψουν, δεν υπήρχε λόγος να μείνουν στο νοσοκομείο.
Τελικά οι έξι αλλοδαποί, μπήκαν σε ράντζα, αναμένοντας μέχρι την άλλη μέρα το πρωί και την άλλη μέρα έγινε εξιτήριο.
Όλα αυτά έγιναν ίσα – ίσα για να καταγραφεί ότι το νοσοκομείο συνέβαλε στην εξυπηρέτηση, του τότε πολιτικού κλίματος.»
Εκτός όμως της νοσηρής κατάστασης που περιγράφουμε παραπάνω, υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις πολιτικής παρέμβασης για εξυπηρέτηση φίλων, σε βάρος της δημόσιας υγείας των πολιτών, όπου ορισμένοι μετατρέπουν τους χώρους βραχείας νοσηλείας σε άσυλα ανιάτων, επειδή έχουν πολιτική ισχύ. Ένα τέτοιο ακραίο παράδειγμα μας περιέγραψε ο γιατρός κ. Ευάγγελος Δημητρέλλος, που συνέβη και αυτό στην κλινική που διευθύνει.
Δημητρέλλος: «Είχαμε και περιστατικά που δεν είναι αλλοδαποί, αλλά μπαίνουν στα νοσοκομεία επειδή ενδιαφέρεται ο τάδε, και ζητούν να κρατηθεί παραπάνω και παραπάνω. Έχει μείνει περιστατικό στο νοσοκομείο για 4,5 χρόνια. Ο ασθενής ήταν με AIDS, αλλά έπαιρνε θεραπεία σε χάπι και φυσικά μπορούσε να την κάνει εκτός νοσοκομείου, στο σπίτι του. Με πολιτική παρέμβαση μας επέβαλαν να τον κρατήσουμε επί 4,5 χρόνια.
Ο λόγος είναι ότι αυτός είχε κινητικά προβλήματα στα κάτω άκρα και ήταν σε καροτσάκι. Μπαινόβγαινε στο νοσοκομείο. Ήταν ναρκομανής, έβγαινε μέχρι τη λεωφόρο Πεντέλης, έπαιρνε τη δόση του κι ερχόταν φτιαγμένος στο νοσοκομείο. Είχαν βγάλει μέχρι μαχαίρια στην κλινική. Είχε απειληθεί κόσμος απ’ αυτόν και τους εμπόρους φίλους του, που έμπαιναν στην κλινική για να τον συναντήσουν. Είχε επικοινωνία καλή. Έκανε ηρωίνη και κοκαΐνη, μέσα στο θάλαμο, δίπλα στα κρεβάτια άλλων ασθενών και μπρος τα μάτια επισκεπτών, που ερχόντουσαν να δουν τους συγγενείς τους. Οι τύποι που τον επισκέπτονταν, έμπαιναν στα διπλανά δωμάτια και έκλεβαν χρήματα και αντικείμενα, άλλων ασθενών. Είχε γίνει μια αφόρητη κατάσταση.
Είχε ενημερωθεί ο διοικητής του νοσοκομείου και δεν γινόταν τίποτα, ώσπου ένα μεσημέρι ως διευθυντής της κλινικής που είμαι, αποφάσισα να κάνω πειθαρχικό εξιτήριο. Χειροκροτήματα στην κλινική που το κατάφερα μετά από τόσα χρόνια. Και την άλλη μέρα, όταν μπήκα στην κλινική, μου είπαν, για πήγαινε δες το θάλαμο. Ποτέ δεν πέρασε από το μυαλό μου ότι θα ξαναγύριζε. Και τον είδα πάλι μέσα με εντολή διοικητού, συγκεκριμένα του κ. Κουταλά, που ήταν ο προηγούμενος διοικητής. Μετά από 8 με 9 μήνες πέθανε ο ασθενής.
Υπήρχαν δομές να πάει, αλλά επικαλούνταν ότι δεν χώραγε το καροτσάκι να περάσει από την πόρτα του δωματίου του για να πάει μέχρι την κουζίνα για να φάει. Μπορούσε να τρώει στο δωμάτιό του, όπως κάναμε και στο νοσοκομείο. Αλλά από το νοσοκομείο έβγαινε με το καροτσάκι και πήγαινε μέχρι τη λεωφόρο Πεντέλης, ενώ ήταν νοσηλευόμενος κι αυτό τον βόλευε και δεν ήθελε να φύγει.
Αυτή η κατάσταση που σας περιέγραψα δεν είναι μεμονωμένα περιστατικά. Είναι ένας κανόνας αταξίας και παραβίασης της δεοντολογίας και των αρχών ισότητας ανάμεσα στους πολίτες. Ο γιατρός δεν μπορεί να κάνει τη δουλειά του. Ο ασθενής νιώθει αδικημένος και πολλές φορές περιφρονημένος από το σύστημα υγείας, το οποίο δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά και αποτελεσματικά με όλες αυτές τις πολιτικές παρεμβάσεις.»
Κι εμείς με τη σειρά μας αναρωτιόμαστε, πότε θα μπει ένα φρένο σε όλη αυτή την νοσηρή εικόνα; Θα αλλάξει ποτέ το σύστημα υγείας; Θα γίνει φιλικό προς τον πολίτη και όχι σύστημα ταλαιπωρίας, ασυδοσίας και πολιτικών σκοπιμοτήτων, σε βάρος όλων μας και κυρίως σε βάρος του δημοσίου συμφέροντος;
Του Κρικόρ Τσακιτζιάν
