Η Θεία Λειτουργία είναι το σπουδαιότερο Μυστήριο της Εκκλησίας μας. Είναι η τροφή της ψυχής μας. Είναι η ανάμνηση όλης της Θείας Οικονομίας. Μέσα στο μυστήριο αυτό έχουμε την αναπαράσταση όλης της ζωής του Χριστού.
Όσα ψάλλουμε και όσα διαβάζουμε μέσα σ' αυτήν, μάς προετοιμάζουν να υποδεχθούμε τα Τίμια Δώρα, το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου μας. Το πρώτο μέρος της Θείας Ευχαριστίας ονομάζεται Λειτουργία του Λόγου και περιλαμβάνει δεήσεις, αντιφωνικές ψαλμωδίες, το Αποστολικό Ανάγνωσμα και το Ευαγγέλιο. Αυτό το προσιτό τμήμα, έως τον Χερουβικό Ύμνο, επιτρέπεται να το παρακολουθούν και οι Κατηχούμενοι, δηλαδή όσοι προετοιμάζονται για το Άγιο Βάπτισμα.
Στην αρχή του Μυστηρίου ο ιερέας κρατά στα χέρια του το Ιερό Ευαγγέλιο πάνω στην Αγία Τράπεζα, κάνει το σημείο του Σταυρού πάνω στο Αντιμήνσιο και εκφωνεί: «Ευλογημένη η Βασιλεία του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων ». Οι ψάλτες εν ονόματι των πιστών επισφραγίζουν με το «Αμήν» που σημαίνει πράγματι, ας γίνει. Λειτουργός λοιπόν και πιστοί μετέχουμε και ενεργούμε όλοι μαζί μέσα στον Παράδεισο. Ο χρόνος σταματά και γίνεται Ενεστώτας. «Σήμερον γεννάται…», «Σήμερον κρεμάται…».
Εκ του πονηρού είναι οι φωνές που θέλουν τη μεταφορά των κειμένων στη δημοτική γλώσσα. Η κατανόηση των Μυστηρίων δε γίνεται με τη λογική, αλλά με την καθαρή καρδιά. Πολύ λίγες είναι οι λέξεις της Θείας Λειτουργίας που χρειάζονται ερμηνευτική απόδοση. Αυτοί οι οποίοι εκκλησιάζονται συχνά, ας είναι και «του δημοτικού», λόγω των συχνών επαναλήψεων δεν έχουν κανένα πρόβλημα. Εδώ δεν ισχύει το: «πολύ το Κύριε ελέησον το βαριέται κι ο παπάς». Αναπνοή της ψυχής μας είναι η συχνή επανάληψη λέξεων όπως αμήν, Κύριε ελέησον, αλληλούια (= δόξα Σοι ο Θεός), Υπεραγία Θεοτόκε σώσον ημάς.
Στην αρχή της Θείας Λειτουργίας ο ιερέας λέγει τα «Ειρηνικά », δηλαδή αιτήσεις που αρχίζουν με το «εν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμεν». Ο Χριστός μας δε μίλησε για την κοσμική ειρήνη αλλά για την εσωτερική ειρήνη της ψυχής που γεννιέται μέσα στον άνθρωπο, όταν αυτός συμφιλιωθεί με τον αληθινό Θεό. Ποτέ δε θα ειρηνεύσει αυτός ο κόσμος εάν η γη δε γεμίσει με ανθρώπους ταπεινούς, μιμητές του Σταυρού.
Στην συνέχεια στα αντίφωνα, τα οποία ψέλνουν εναλλάξ μία ο δεξιός και μία ο αριστερός ψάλτης, ακούμε δοξολογικούς στίχους ή ύμνους του Προφητάνακτος Δαβίδ που προαναγγέλουν την έλευση του Χριστού. Έτσι η μικρή Είσοδος του ιερέως που ακολουθεί κρατώντας το Ευαγγέλιο συμβολίζει την είσοδο του Χριστού στον κόσμο, ενώ η λαμπάδα που προπορεύεται είναι ο λύχνος του Φωτός, ο Τίμιος Πρόδρομος. «Σοφία• ορθοί» λέγει ο ιερέας στο κέντρο του ναού υψώνοντας το Ευαγγέλιο που είναι η μόνη και αληθινή σοφία. Είναι σα να αναγγέλει μαζί με τον άγγελο κατά τη Γέννηση του Χριστού που εμφανίστηκε στους ποιμένες: «ιδού ευαγγελίζομαι υμίν χαράν μεγάλην, ήτις έσται παντί τω λαώ ». Με την ευχή της εισόδου που λέγει μυστικά, καλεί και τους Αγγέλους να κατέβουν από τον ουρανό, ώστε όλοι μαζί κατά την Θεία Λειτουργία να δοξολογήσουμε τον Τριαδικό Θεό. (συνεχίζεται) ([email protected])
Πρωτοπρ. Αθανάσιος Π. Τύμπας
Θεολόγος – Μουσικός
