​Αλέξης Παπαχελάς: Σύγκρουση δύο κόσμων

   Στις επόμενες εκλογές θα συγκρουσθούν δύο εντελώς διαφορετικοί κόσμοι. Ο ένας έχει ως όραμα προσλήψεις και επιδόματα για όλους. Ο άλλος βάζει πρωταρχικό στόχο να δημιουργήσει πραγματικές θέσεις εργασίας, μεγαλώνοντας την πίτα. Ο ένας αποτελεί τη συνέχιση ενός πελατειακού μοντέλου που, με ελάχιστες παρενθέσεις, κυριάρχησε στην Ελλάδα από τη γένεση του νεοελληνικού κράτους και μετά με αποκορύφωση την καταραμένη δεκαετία του 1980. Ο άλλος αντιλαμβάνεται ότι το μοντέλο χρεοκόπησε και δεν μπορεί να ξαναστηθεί χωρίς πρωτεύοντα ρόλο για την υγιή επιχειρηματικότητα.

   Εδώ αρχίζουν όμως οι αμφιβολίες. Μπορεί πραγματικά να αλλάξει κουλτούρα, «παράδειγμα», αυτός ο τόπος; Μπορεί ο Ελληνας, ο κουρασμένος, εξαντλημένος Ελληνας πολίτης, να ξεπεράσει το όραμα του βολέματος σε μια θέση; Μπορούν οι βουλευτές και τα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας να ξεφύγουν από τις συνήθειες του παρελθόντος, το ρουσφέτι και τους διορισμούς; Μπορεί ο ίδιος ο αρχηγός της να απογαλακτισθεί από τον έντονο διπολισμό που διέκρινε τους προκατόχους του, ακόμη και τον ίδιο τον πατέρα του, που εκινείτο συνεχώς μεταξύ παλαιοκομματισμού και πραγματικής ηγεσίας;

   Αλλά πάμε και παρακάτω. Μερίδα πολιτών βρήκε στον ΣΥΡΙΖΑ ένα δίχτυ προστασίας σε μια δύσκολη στιγμή. Μην το παραγνωρίζουμε, είναι λάθος. Είναι πολλές χιλιάδες οι πολίτες που ζουν με επιδόματα, δεν πληρώνουν ΔΕΗ ή συγκοινωνίες γιατί δεν έχουν να πληρώσουν. Πολλές χιλιάδες έχουν διορισθεί και άλλοι θεωρούν ότι ο κ. Τσίπρας θα τους προστατεύσει στο μέλλον. Τι ποσοστό της ελληνικής κοινωνίας είναι αυτό; Οχι αμελητέο, και οι κυβερνώντες επικεντρώνονται με χειρουργικό τρόπο στην ικανοποίηση των αιτημάτων του.

   Υπάρχουν και οι πολίτες που βρίσκονται στη μέση, δεν είναι ούτε μη έχοντες ούτε ακριβώς και έχοντες. Οι νέοι που δουλεύουν με 500 κάτι ευρώ άπειρες ώρες, οι ελεύθεροι επαγγελματίες που «δεν βγαίνουν» αν είναι εντάξει στις υποχρεώσεις τους, οι ευσυνείδητοι λειτουργοί στο Δημόσιο που πληρώνονται οικτρά. Αυτοί πρέπει να πεισθούν ότι υπάρχει ένα άλλο μοντέλο ανάπτυξης, αλλά και αξιών, που μπορεί να τους βγάλει από το τέλμα.

   Δεν θα είναι εύκολη υπόθεση. Για να πετύχει το εγχείρημα μιας ολικής επανεκκίνησης χρειάζεται αλλαγή κουλτούρας και «παραδείγματος», και αλλαγή συμπεριφοράς από την πολιτική και οικονομική ελίτ. Αν η επόμενη κυβέρνηση δεν μπορέσει να ξεκολλήσει το κάρο από τη λάσπη, θα ξύνουμε τον πάτο για πολύ καιρό ακόμη…