​Νίκος Κωνσταντάρας: «Κανείς δεν ξέρει τίποτα»

   Παρακολουθώντας τα γεγονότα της Παρασκευής –με κορυφαία την αντίδραση της Ιεραρχίας εναντίον της «ιστορικής συμφωνίας» Τσίπρα – Ιερωνύμου και τον προπηλακισμό στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ στο Πολυτεχνείο– δεν μπορούσα να βγάλω από το μυαλό μου την επική φράση του σπουδαίου Αμερικανού σεναριογράφου Ουίλιαμ Γκόλντμαν, ο οποίος πέθανε την Πέμπτη. Γράφοντας για τους παραγωγούς ταινιών στο Χόλιγουντ, απεφάνθη ότι «κανείς δεν ξέρει τίποτα». Ο Γκόλντμαν, που είχε κερδίσει δύο Οσκαρ, ισχυριζόταν ότι οι παραγωγοί δεν γνωρίζουν ούτε εάν πρέπει να εγκρίνουν τα γυρίσματα μιας ταινίας, ούτε εάν το αποτέλεσμα είναι καλό, ούτε εάν θα πετύχει. Είτε το αποτέλεσμα είναι επιτυχία είτε αποτυχία, είναι επειδή «κανείς δεν ξέρει τίποτα». «Αυτή είναι ίσως η πιο σημαντική αλήθεια για όλη τη βιομηχανία κινηματογράφου», γράφει στις «Περιπέτειες στην αγορά της οθόνης». Ισως και για την πολιτική.

   Οι παραγωγοί στο Χόλιγουντ δεν απολαμβάνουν καμία εργασιακή ασφάλεια, παρατηρεί ο Γκόλντμαν. Γι’ αυτό φοβούνται. Δεν είναι όπως οι πολιτικοί μας, που, όσα λάθη και αν κάνουν, γνωρίζουν ότι όσο το κόμμα τους παραμένει στην εξουσία οι ίδιοι δεν θα υποστούν τις συνέπειες.

   Αυτή η αίσθηση ασφαλείας γιγαντώθηκε στα χρόνια της μεταπολιτευτικής σταθερότητας, σε βαθμό που ουδείς φοβόταν ότι μια χώρα που συνεχώς δανειζόταν θα μπορούσε να χρεοκοπήσει. Ούτε περίμενε κανείς ότι η παντοδυναμία του δικομματισμού θα θρυμματιζόταν ξαφνικά και ότι οι πρωταγωνιστές του θα βρίσκονταν να απολογούνται στον όχλο των κοινωνικών δικτύων και της πλατείας. Η εξουσία τρέφει αυτή την άγνοια και την αλαζονεία. Τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ., ξύπνησαν απότομα, υποχρεώθηκαν να πάρουν μέτρα που για χρόνια απέφευγαν, έγιναν θύματα προπηλακισμού στη χώρα τους και απαξίωσης στο εξωτερικό. Κάποιοι έμαθαν απ’ αυτό, άλλοι ίσως όχι.

   Μετά ήρθε ο ΣΥΡΙΖΑ καβάλα στο άτι της οργής, υποσχόμενος να σκίσει τα μνημόνια και να γυρίσει τη χώρα πίσω στα χρόνια των παχιών αγελάδων. Απέτυχε παταγωδώς, υιοθέτησε πρόγραμμα ακόμη πιο σκληρό από τα προηγούμενα. Ο Αλέξης Τσίπρας έδωσε συγχωροχάρτι στον εαυτό του, παρουσιάζοντας εαυτόν ως θύμα αυταπάτης. Αυτό όσον αφορά τις σχέσεις με τους ξένους δανειστές. Εντός της Ελλάδας, όμως, ο πρωθυπουργός και τα στελέχη του συνέχισαν να σπέρνουν ανέμους. Η συνειδητή ενθάρρυνση της δράσης «αντιεξουσιαστών» οδηγεί στον περαιτέρω ριζοσπαστισμό όχι μόνο αυτών αλλά και άλλων ομάδων. Ο προπηλακισμός στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ δεν πρέπει να χαροποιεί κανέναν. Ο πολιτικός πολιτισμός μας (της συνεχούς έντασης χωρίς, όμως, την αντίστοιχη βία) απορρυθμίζεται συνεχώς, και αυτό θα το βρούμε όλοι μπροστά μας. Μην κάνουμε πως δεν το βλέπουμε.

   Οσον αφορά τις σχέσεις Κράτους – Εκκλησίας, η Ιεραρχία απέρριψε την πρόταση οι κληρικοί να βγουν από τον κατάλογο των δημοσίων υπαλλήλων. Η συμφωνία Τσίπρα – Ιερωνύμου, όμως, λέει ότι οι «δεσμεύσεις των μερών θα ισχύουν υπό την προϋπόθεση τήρησης της συμφωνίας στο σύνολό της». Η κυβέρνηση έσπευσε να δηλώσει ότι θα προχωρήσει αμέσως στην εκπόνηση σ.ν. στο πλαίσιο της συμφωνίας και θα το θέσει σε γνώση της Εκκλησίας. «Το δε καθεστώς της μισθοδοσίας των εκκλησιαστικών λειτουργών αποτελεί –σε κάθε περίπτωση– ευθύνη και απόφαση της πολιτείας», προσέθεσε κοφτά. Ο Αρχιεπίσκοπος, όμως, χαιρέτισε «τη συνέχιση του ουσιαστικού διαλόγου μεταξύ Εκκλησίας και Πολιτείας για τα θέματα κοινού ενδιαφέροντος». Ο πρωθυπουργός έχει επενδύσει στην «απομάκρυνση» 10.000 κληρικών από τον κατάλογο δημοσίων υπαλλήλων, ώστε να μπορεί να υπόσχεται αντίστοιχες προσλήψεις. Ή θα εγκαταλείψει το αφήγημα των προσλήψεων ή θα συγκρουστεί με τους κληρικούς. Το αποτέλεσμα; Ουδείς γνωρίζει.

   Στο μεταξύ, για να προστατεύσει τις συντάξεις, η κυβέρνηση μειώνει περαιτέρω τις δημόσιες επενδύσεις και περικόπτει 1,1 δισ. ευρώ από προγράμματα για ανέργους, μαθητές και νέους ασφαλισμένους. Εδώ ουδείς μπορεί να ισχυριστεί ότι δεν γνωρίζει τους στόχους και το αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής. Η κυβέρνηση, όμως, είτε δεν ξέρει είτε δεν νοιάζεται. Και στις δύο περιπτώσεις, οι πολίτες θα πληρώσουν τα λάθη. Πάλι.