«Θα μελετήσω τους ανθρώπους, αυτός είναι ο πρώτος μου στόχος και φιλοδοξία», είπε.
Και έτσι, έγραψε για τον άνθρωπο. Γεννήθηκε τη χρονιά που στην Ελλάδα ξέσπασε η Επανάσταση. Νοέμβρη, σαν και τώρα.
Αναζήτησε τις αναζητήσεις του ανθρώπου. Κι έτσι, έγραψε ανθρώπινες ιστορίες.
Εκεί όπου το καλό, συνυπάρχει με το κακό και αντίστροφα, το ίδιο όπως η ηθική με την ανηθικότητα, ο θύτης με το θύμα. Και η υπαρξιακή αγωνία διάχυτη παντού. Ο άνθρωπος δαίμονας και άγιος, άγιος και δαίμονας.
Τι είναι αλήθεια; Υπάρχει στα αλήθεια, αλήθεια;
Ο άνθρωπος μείγμα πανουργίας, κακότητας, αγνότητας, απλότητας, καλοσύνης, είναι εν δυνάμει, εξίσου ικανός για το καλό και το κακό, είναι εξίσου ικανός να είναι, διεφθαρμένος και υπέρμετρα καλοσυνάτος, εγκληματίας και συναισθηματικά τρυφερός, αγνός και πρόστυχος.
«Έγκλημα και Τιμωρία», «Ο παίκτης», «Ο ηλίθιος», «Το Υπόγειο», «Οι δαιμονισμένοι».
Και φυσικά, «Αδελφοί Καραμαζώφ», το κύκνειο άσμα του ψυχογράφου Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, ενός κορυφαίου συγγραφέα, του οποίου το σύνολο του λογοτεχνικού έργου διδάσκεται σε Πανεπιστημιακές Σχολές Ψυχολογίας.
Τα αποφθέγματά του πολλά. Μεταξύ αυτών, εκείνο που λέει: «Ακόμη και με τα χέρια δεμένα μπορεί κανείς να κάνει το καλό, αν το θέλει».
Αλλά και το άλλο, ίσως ένα από τα πλέον κορυφαία που έχουν γραφτεί ποτέ: «Η Ομορφιά θα σώσει τον κόσμο».
• «Μου προσφέρει πολύ περισσότερα από οποιονδήποτε επιστήμονα», είπε ο θεμελιωτής της θεωρίας της σχετικότητας, συνώνυμος της ιδιοφυίας, ‘Αλμπερτ Αϊνστάιν, για τον Ντοστογιέφσκι.
• Ο Σίγκμουντ Φρόιντ, θεμελιωτής της ψυχανάλυσης, ο ψυχίατρος που προσδιόρισε και μελέτησε την έννοια του ασυνείδητου το 1895, δεκατέσσερα δηλαδή χρόνια μετά τον θάνατο του Ντοστογιέφσκι το 1881, που είχε ήδη μελετήσει μέσα στα γραπτά του το ασυνείδητο που δεν υπήρχε καν ως έννοια όσο εκείνος ζούσε, κατέταξε το έργο-κύκνειο άσμα του «Αδελφοί Καραμαζώφ» (1879-1880) ως "ένα από τα σπουδαιότερα λογοτεχνικά έργα".
• Λέγεται ότι δίπλα στον Λέων Τολστόι όταν πέθανε βρέθηκε ένα βιβλίο. «Αδελφοί Καραμαζώφ – Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι» έγραφε στο εξώφυλλό του και ο συγγραφέας του είχε γεννηθεί στις 11 Νοεμβρίου 1821 στη Μόσχα.
• Πάνε λοιπόν, 197 χρόνια από τη γέννησή του. Όσα και από την χρονιά που ξέσπασε μια Επανάσταση σε μια υποδουλωμένη χώρα. Σχετικά άσχετα, άσχετα και ίσως σχετικά, είναι όλα σε αυτό τον κόσμο, τελικά… ή ίσως;
• Το trikalanews.gr κλείνοντας το αφιέρωμα στο μεγάλο Ρώσο συγγραφέα, κορυφαία μορφή της παγκόσμιας λογοτεχνίας, επέλεξε ένα απόσπασμα. Όχι από τους «Αδελφούς Καραμαζώφ» και τον μνημειώδη μονόλογο του Μέγα Ιεροεξεταστή, Αυτά είναι βαριά πράγματα για μια ηλεκτρονική εφημερίδα! Όποιος το θελήσει, μπορεί να αναζητήσει μόνος του, τα δύσκολα. Ένα απλό απόσπασμα – αν μπορεί να τολμήσει να διανοηθεί κάποιος, ότι όσα έγραψε ο Ντοστογιέφσκι μπορεί να είναι απλά… – ένα απόσπασμα λοιπόν, από τις «Λευκές Νύχτες», ένα ατμοσφαιρικό διήγημα που έγραψε το 1848 και παρουσιάζει ένα χαρακτήρα που τον ίδιο τον Ντοστογιέφσκι τον απασχόλησε ιδιαίτερα: τον ονειροπόλο. Ο ίδιος, ήταν και ονειροπόλος και άνθρωπος με πολλές ευαισθησίες.
«Ήταν μια θεσπέσια Νύχτα, μια νύχτα που μπορεί μόνο στα νιάτα μας να γίνει, ευγενικέ μου αναγνώστη. Ο ουρανός είχε τέτοια αστροφεγγιά, ήταν τόσο φωτερός ο ουρανός, που σαν τον κοίταζες, αναρωτιόσουν δίχως να το θέλεις: μα είναι ποτέ δυνατό, κάτω απ΄ένα τέτοιο ουρανό να ζουν άνθρωποι μουτρωμένοι και γκρινιάρηδες;»
