Η ευρύτερη παρευξείνια περιοχή βρίσκεται, σήμερα, στα χρονικά και γεωστρατηγικά πρόθυρα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Μιας χώρας η οποία δεν είναι ούτε γεωγραφικά, ούτε γλωσσικά, ούτε ενθοτικά ομογενοποιημένη, με τα ανατολικά και νότια μέρη της να κυριαρχούνται από εθνική Ρωσική πλειονότητα του πληθυσμού. Εάν ο Βλαντιμίρ Πούτιν εισβάλει, τελικώς, στην Ουκρανία, διεκδικώντας την ανασύσταση της σφαίρας επιρροής της πάλαι ποτέ ΕΣΣΔ στην Ανατολική Ευρώπη (και στις χώρες του πρώην Συμφώνου της Βαρσοβίας, τις οποίες ο Ρώσος ηγέτης προσπαθεί να κρατήσει εκτός των βορειοαντλαντικών δομών, ή τουλάχιστον να περιορίσει τη στρατιωτική επιρροή του ΝΑΤΟ, σε αυτές, στα προ του 1997 όριά της) δύναται να προκύψει μια κρίση που κυριολεκτικά θα ενοποιεί «όλες τις κρίσεις σε μία». Αυτό δικαιολογείται από το γεγονός πως πέρα από τις στρατιωτικές της συνέπειες, η εισβολή θα πυροδοτήσει ένα εκρηκτικό γεωπολιτικό και ενεργειακό συμπίλημα, καθώς η Ρωσία οπλοποιεί την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από το φυσικό αέριο το οποίο εξορύσσεται από το ρωσικό υπέδαφος και διοχετεύεται μέσω αγωγών που διέρχονται, κατά κόρον, από το ουκρανικό έδαφος, με κύριο αποδέκτη τη γερμανική βιομηχανική και κοινωνικοοικονομική ζωή, ενώ σημαντικές θα είναι τόσο οι ανθρωπιστικές προεκτάσεις σε επίπεδο αμάχων όσο και ο υγειονομικός απόηχος, ο οποίος ήδη καταγράφεται, με τους Ρώσους στρατιώτες που διαβιούν σε θερμαινόμενες σκηνές πλησίον των ουκρανικών συνόρων να εμφανίζονται ευάλωτοι στις συνθήκες μετάδοσης της COVID-19, με ότι αυτό συνεπάγεται για το αξιόμαχό τους.
Παράλληλα, λοιπόν, με την ενεργειακή σκακιστική παρτίδα που παίζεται ήδη -με τον Πούτιν να τοποθετεί στην πρώτη γραμμή του γεωστρατηγικού του οπλοστασίου την κατά 40% εξάρτηση των ενεργειακών αναγκών της Ευρώπης από το «δικό του» φυσικό αέριο και τον Μπάιντεν να συνυπολογίζει στις αντιδράσεις του τις προοπτικές κερδοφορίας που θα αναδυθούν για το στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλοκο των Ηνωμένων Πολιτειών, αν η πολεμοχαρής πρόθεση του αντιπάλου του εκφρασθεί τόσο με το τράβηγμα της σκανδάλης (που θα σημάνει αύξηση των πωλήσεων αμερικανικών οπλικών συστημάτων), όσο και με το κλείσιμο της στρόφιγγας των ρωσικών αγωγών (η οποία θα σηματοδοτήσει αύξηση των τιμών του αμερικανικού φυσικού αερίου το οποίο θα μεταφέρεται υγροποιημένο, σε ακόμη μεγαλύτερες ποσότητες, δια πλοίων, στην ενεργειακώς στραγγαλισμένη Ευρώπη), θα διεξαχθεί και ένα κρίσιμο παιχνίδι στην υγειονομική σκακιέρα, με την κρίση της Πανδημίας να επιπλέκεται τοπικά από στρατιωτικές και ενδεχομένως και προσφυγικές μετακινήσεις, αν φτάσουμε να δούμε εκτοπισμούς πληθυσμών και προβλήματα περίθαλψης αμάχων, εν μέσω της COVID-19.
Σε κάθε περίπτωση, είμαστε μπροστά σε μία πολυπαραμετρική ενεργειο-κεντρική κρίση που, για πρώτη φορά στα παγκόσμια χρονικά, δεν έχει ως γεωγραφικό επίκεντρο τη Μέση Ανατολή, ενώ επικάθεται σε μια πρωτόφαντη διετή παγκόσμια υγειονομική κρίση η οποία διαμορφώθηκε από την COVID-19 και τα ήδη δραματικά βιο-κοινωνικο-οικονομικά συνδηλούμενά της, τα οποία δύνανται να επιδεινωθούν ραγδαίως στην περίπτωση ενός στατιωτικού και ενεργειακού πολέμου στις ανατολικές πύλες της Ευρώπης.
Xρίστος Χ. Λιάπης MD, MSc, PhD
Ψυχίατρος – Διδάκτωρ Παν/μίου Αθηνών
Πρόεδρος ΔΣ ΚΕΘΕΑ Μέλος Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Δημόσιας Υγείας
chliapis@yahoo.gr
