Ο Ψυχίατρος, Διδάκτωρ του Παν/μιου Αθηνών, Πρόεδρος του ΔΣ του ΚΕΘΕΑ και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Δημόσιας Υγείας Χρίστος Λιάπης παραχώρησε συνέντευξη στην εφημερίδα ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ και στον δημοσιογράφο Σωτήρη Λέτσιο, την Τετάρτη 5 Απριλίου, για το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών.
«Κανένας γονιός που έχει χάσει το παιδί του δεν μπορεί να αφήσει πίσω την απώλεια»
«Οι γονείς κυρίως αλλά και οι υπόλοιποι συγγενείς των παιδιών που χάθηκαν θα γίνουν τα ζωντανά παραδείγματα δύναμης και ψυχικού σθένους αποτελώντας φωτεινούς φάρους για όλους μας».
Ο Χρίστος Λιάπης, ψυχίατρος και πρόεδρος του ΔΣ του ΚΕΘΕΑ, που από την πρώτη στιγμή στάθηκε δίπλα στις οικογένειες των θυμάτων στα Τέμπη και μοιράστηκε την αβάσταχτη οδύνη τους, μιλά για τη δύσκολη διαχείριση του πένθους.
Το πρόσφατο σιδηροδρομικό δυστύχημα στην κοιλάδα των Τεμπών συγκλόνισε όλη την Ελλάδα, ενώ συγχρόνως έγινε η αφορμή για να εκδηλωθεί ένα μεγάλο ρεύμα ανθρωπισμού στην ελληνική κοινωνία. Από τις πρώτες στιγμές μετά το μοιραίο συμβάν ο ψυχίατρος Χρίστος Λιάπης, πρόεδρος του ΚΕΘΕΑ και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Δημόσιας Υγείας, βρέθηκε κοντά στις οικογένειες που έπιασαν τα παιδιά τους στο σιδηροδρομικό δυστύχημα και μοιράστηκε τον πόνο, τη θλίψη και τις σκέψεις τους.
«Ο πόνος δεν εντοπίζεται γεωγραφικά. Όλη η Ελλάδα πονάει, αφού σχεδόν η κάθε περιοχή της χώρας μας είχε σε αυτό το τρένο κάποιον κοντινό ή λιγότερο κοντινό άνθρωπο που χάθηκε ή θα μπορούσε να είχε και αυτός χάσει τη ζωή του» αναφέρει ο κ. Λιάπης, μιλώντας στην «Ορθόδοξη Αλήθεια» για το πώς βίωσε και ερμήνευσε το συγκεκριμένο γεγονός. “Oλόκληρη η πόλη της Καλαμπάκας, της ιδιαίτερης πατρίδας μου, που βρίσκεται κάτω από τα ευλογημένα Μετέωρα, ήταν τις πρώτες ημέρες μουδιασμένη. Και εξακολουθεί και σήμερα να παραμένει μουδιαμένη.
Εξαιτίας της τραγικής συγκυρίας να κατάγονται από την πόλη αυτή οι δύο δίδυμες αδελφές και η πρώτη τους εξαδέλφη, βυθίζοντας έτσι στο πένθος μια μεγάλη οικογένεια. Μία από εκείνες τις ποιοτικές οικογένειες που διατηρεί και σήμερα η ελληνική περιφέρεια» τονίζει και προσθέτει: «Είναι ξεχωριστή η αξιοπρέπεια με την οποία οι οικογένειες των θυμάτων διαχειρίζονται το κομμάτι της απώλειας. Αποτελούν παράδειγμα για όλους μας και όχι μόνον για την τοπική κοινωνία.
Όσον αφορά στο επιστημονικό κομμάτι και τη βοήθεια που καλούμαστε ως γιατροί να προσφέρουμε, επιβεβαιώνεται από όλες τις επιστημονικές μελέτες ότι ο πιο σημαντικός παράγοντας για την πρόκληση κατάθλιψης και “επιπλοκής” του πένθους είναι ακριβώς η απώλεια του παιδιού. Ο γονέας που χάνει το παιδί του νιώθει πραγματικά ότι ακρωτηριάζεται η προβολή του στο μέλλον.
Είναι ένας πόνος για τον οποίον δεν είμαστε προετοιμασμένοι».
«Το τρένο είναι ως μέσο ταυτισμένο με την ασφάλεια. Και επομένως στην περίπτωση αυτή δεν έχουμε να κάνουμε με ένα οποιοδήποτε τροχαίο ατύχημα ή οποιαδήποτε άλλη αρρώστια, όπως π.χ. ο καρκίνος, ο οποίος μπορεί να χτυπήσει με τραγικό τρόπο έναν νέο σε ηλικία άνθρωπο. Ήταν ένα γεγονός εν αιθρία και υπό συνθήκες στις οποίες κανένας δεν περίμενε να συμβεί. Εάν είχε λειτουργήσει διαχρονικά το ελληνικό κράτος με αποτελεσματικό τρόπο θα είχε αυτό αποφευχθεί» τονίζει ο πρόεδρος του ΚΕΘΕΑ, ενώ επίσης παρατηρεί και τα εξής: «Οι γονείς κυρίως αλλά και οι υπόλοιποι συγγενείς των παιδιών που χάθηκαν θα γίνουν τα ζωντανά παραδείγματα δύναμης και ψυχικού σθένους αποτελώντας φωτεινούς φάρους για όλους μας.
Συχνά η ζωή βάζει πολλούς από εμάς σε “μικρά” τρένα –λιγότερο θανατηφόρα, αλλά αρκετά επώδυνα- τα οποία τοποθετεί σε λάθος γραμμές. Όταν π.χ. κάποιος μαθαίνει σε μικρή ηλικία ότι ο πατέρας του πάσχει από μια χρόνια νόσο και κάποια στιγμή θα τον χάσει, τότε βλέπει ότι το “τρένο” της δικής του οικογενειακής ζωής έχει μπει σε λάθος “γραμμή” που όσο και εάν, σταθερά, τροχοδρομεί σε αυτή, μοιραία κάποια στιγμή η γραμμή αυτή τελειώνει και θα συγκρουστεί με το αναπόφευκτο».
Αναφερόμενος στην ανταπόκριση του κόσμου, λέει: «Υπήρξε αξιοσημείωτη ανταπόκριση ήδη από την πρώτη στιγμή που ζητήθηκαν από την Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία εθελοντές ψυχίατροι για το Νοσοκομείο της Λάρισας, όπου εκεί έσκασε το πρώτο κύμα ανακοινώσεων σχετικά με τους θανάτους, ενώ ήταν επίσης αναγκαία και η υποστήριξη των συγγενών. Βρέθηκα και εγώ στο Νοσοκομείο της Λάρισας, το Σάββατο μετά το συμβάν.
Ήταν υποδειγματική η διαχείριση αυτού του πρώτου κύματος, χάρη στην παρουσία των ομάδων στήριξης στο αμφιθέατρο του παλαιού Νοσοκομείου της Λάρισας. Αυτή η προσφορά της ψυχιατρικής κοινότητας σε αυτούς τους ανθρώπους –γονείς και συγγενείς- θα πρέπει να είναι συνεχής. Τόσο το ιατρείο μου στην Αθήνα, όσο και εκείνο που βρίσκεται στην Καλαμπάκα είναι και τα δύο ανοιχτά για να παρέχουν δωρεάν υπηρεσίες σε όσους συνδέονται με οποιονδήποτε τρόπο με αυτό το δυστύχημα.
ΚΑΜΙΑ ΜΑΓΙΚΗ ΛΕΞΗ ΔΕΝ «ΞΕΚΛΕΙΔΩΝΕΙ» ΤΟΝ ΠΟΝΟ
Όπως επισημαίνει, «δεν υπάρχει κάποια μαγική λέξη την οποία είτε ένας ψυχίατρος, είτε ένας ψυχοθεραπευτής θα χρησιμοποιήσει στο πλαίσιο μιας γνωσιακής ή ψυχαναλυτικής θεραπείας, έτσι ώστε να “ξεκλειδώσει” αμέσως, τρόπον τινά, τον άφατο πόνο ενός γονέα ο οποίος έχει χάσει το παιδί του. Πρέπει, ωστόσο, να τονίσουμε ότι η σύγχρονη επιστήμη της ψυχιατρικής έχει παρουσιάσει σημαντική πρόοδο τόσο στις φαρμακευτικές δυνατότητες παρέμβασής της όσο και στις ψυχοδυναμικές, στις ομιλούσες δηλαδή θεραπείες, έτσι ώστε να προσφέρει ανακούφιση και στο μετατραυματικό στρες.
Κανένας γονιός που έχει χάσει το παιδί του δεν πρόκειται, ακόμη και αν βρεθεί απέναντι από τον καλύτερο ψυχίατρο ή ακόμη και αν λάβει την καλύτερη ψυχαναλυτική – ψυχοδυναμική – γνωσιακή προσέγγιση, σε συνδυασμό με τη χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής, δεν υπάρχει περίπτωση να μπορέσει να αφήσει πίσω την απώλεια. Αυτό που μπορεί να γίνει είναι η μετουσίωση του πένθους με έναν τρόπο που δεν θα είναι διαλυτικός για τη ζωή της οικογένειας»
