πρωτ. Αθανασίου Τύμπα, θεολόγου – μουσικού
Τεχνητή νοημοσύνη διαθέτουν όλοι οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές και τα ρομπότ που δημιουργεί ο άνθρωπος για να τον αντικαταστήσουν σε ορισμένες εργασίες. Σήμερα ένα ρομπότ μπορεί να κατασκευάζει αυτοκίνητα, να φτιάχνει καφέ, να παίζει μαζί μας σκάκι ή τάβλι, να μαγειρεύει ή ακόμη και να μας απαντά όταν το ρωτούμε για συγκεκριμένες πληροφορίες. Στην πόλη μας μάλιστα, τα Τρίκαλα, για έξι μήνες λειτούργησε ένα αυτοκίνητο χωρίς οδηγό μετά από διάφορα σήματα που τοποθέτησαν οι ειδικοί στον δρόμο.
Πολλοί φοβούνται πως με την δημιουργία πολλών τέτοιων ρομπότ και μηχανών που σκέφτονται, κάποια στιγμή οι άνθρωποι θα χάνουν την δουλειά τους και η ανεργία θα ανέβει στα ύψη. Αυτό φοβόμασταν όταν κατέκτησαν οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές όλες τις υπηρεσίες και όμως δεν έγινε, ίσα ίσα χρειάζονται εκατομμύρια άνθρωποι για να τους χειριστούν και άλλοι τόσοι για να τους επισκευάσουν. Χιλιάδες εργοστάσια έγιναν σε όλον τον κόσμο για να κατασκευάζουν ηλεκτρονικούς υπολογιστές, παιχνίδια με τεχνητή νοημοσύνη, κινητά τηλέφωνα, εκατοντάδες ηλεκτρονικές πλακέτες που τοποθετούνται στα αυτοκίνητα και άπειρα άλλα σχετικά προϊόντα.
Θα μπορεί, όπως συχνά βλέπουμε στην τηλεόραση, ένα σύγχρονο αυτοκίνητο να μας πηγαίνει στην δουλειά μας και εμείς μέσα σ’ αυτό να κοιμόμαστε; Τί θα γίνει εάν μια γιαγιά περάσει με κόκκινο στο φανάρι και αυτό δεν προλαβαίνει να φρενάρει διότι τρέχει με πενήντα χιλιόμετρα; Θα σκοτώσει τη γιαγιά ή θα πέσει στα δέντρα που υπάρχουν δίπλα σκοτώνοντας τον οδηγό; Τι απόφαση θα βγάλει το δικαστήριο εάν γίνει μήνυση από τους συγγενείς της γιαγιάς ή τον οδηγό; Και εάν κάποιος χάκερ έχει πειράξει τις εντολές που έχει ο υπολογιστής του αυτοκινήτου;
Από τα ερωτήματα που προκύπτουν καταλαβαίνουμε πως είναι πολύ μακρυά η εποχή που τα αυτοκίνητα θα τρέχουν στους δρόμους μόνα τους. Ας μην ξεχνούμε ότι και στα Τρίκαλα το λεωφορείο χωρίς οδηγό πάντοτε είχε έναν άνθρωπο έτοιμο να πατήσει το φρένο και να αφοπλίσει τον υπολογιστή του. Γίνανε βέβαια και πολλά αστεία γεγονότα όταν οδηγούσε μόνο του.
Θα μπορούσε ένα ρομπότ με τεχνητή νοημοσύνη να υπηρετεί κάποιον γέροντα στο σπίτι μας ή να αντικαταστήσει μια οικιακή βοηθό; Μπορεί να αντιλαμβάνεται τον πόνο, τη θλίψη ή την χαρά αυτού τον οποίο υπηρετεί; Μπορεί να έχει χαρακτήρα σκληρό ή μαλακό ή να σκέφτεται κάνοντας συνδυασμό εκατομμυρίων λογισμών που κάνει ο εγκέφαλος του ανθρώπου;
Όπως ο άνθρωπος δεν μπορεί να ξεπεράσει τον Δημιουργό του έτσι και κάθε δημιούργημα του ανθρώπου δεν μπορεί να ξεπεράσει σε νοημοσύνη τον άνθρωπο. Μπορεί να μας νικά στο σκάκι ή κάποιο άλλο παιχνίδι όμως ποτέ δεν θα έχει ηθική ή συναισθήματα αυθεντικά και μη προβλέψιμα. Ο Θεός χάρισε στον άνθρωπο κατά την δημιουργία την λογική και την ελευθερία γι’ αυτό είναι το μοναδικό πλάσμα στον κόσμο που κινείται ελεύθερα και δημιουργικά. Όλα τα άλλα δημιουργήματα του Θεού ή του ανθρώπου θα είναι πάντοτε στην υπηρεσία μας και στον έλεγχό μας.
Ο Θεός ό,τι έπλασε είναι καλό ενώ ο άνθρωπος δυστυχώς μπορεί να δημιουργήσει όπλα ή ρομπότ τα οποία να σπέρνουν την καταστροφή. Αν προσπαθούμε να γίνουμε άγιοι και να μοιάσουμε στο Θεό τότε και τα δημιουργήματά μας θα μας βοηθούν σ’ αυτό μας τον σκοπό. Αν όμως αντί για μέτρο την αγιότητα έχουμε μέτρο τον άνθρωπο όπως καθημερινά ακούμε γύρω μας τότε θα έχουμε παρατράγουδα, όπως είναι η οικολογική καταστροφή, διότι ο άνθρωπος έχει και πάθη όπως είναι ο ατομισμός, η κενοδοξία, η φιλοδοξία και τόσα άλλα.
Ας μην ξεχνούμε ότι την πορεία του κόσμου την καθορίζει ο Θεός και οι άγιοι με τις προσευχές τους ανάλογα με την μετάνοιά μας. Κάποτε τα πάντα σ’ αυτόν τον κόσμο θα υπηρετούν την αγιότητα, διότι όλοι οι άνθρωποι θα ανήκουν στην Ορθόδοξη Εκκλησία αφού, όπως λέγει το Ευαγγέλιο, θα γίνουμε «μία ποίμνη με έναν ποιμένα». Πόσο μακρυά είναι αυτή η ώρα δεν το γνωρίζει κανείς, ούτε το πότε θα γίνει η συντέλεια του κόσμου τούτου.
Ο άνθρωπος ποτέ δεν πρόκειται να χάσει τον έλεγχο των δημιουργημάτων του απλά, ανάλογα με τα πάθη του, θα τα χρησιμοποιεί είτε για το καλό είτε για το κακό. Κινδυνεύουμε λοιπόν από τα πάθη μας και τον διάβολο που δυστυχώς με τα τεχνάσματά του προσπαθεί να μας οδηγήσει στον πνευματικό και σωματικό θάνατο.([email protected]).
