Να αρθεί σειρά αδικιών που αφορούν στη συμμετοχή στις πανελλαδικές εξετάσεις ατόμων με αναπηρία που φοιτούν στα ημερήσια και τα εσπερινά ΕΠΑΛ, ζητά ο βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ. κ. Βασίλης Κόκκαλης, με ερώτησή του προς την αρμόδια υπουργό Παιδείας κ. Νίκη Κεραμέως.
Αναλυτικά η ερώτηση του κ. Κόκκαλη: «Η εξέταση των υποψηφίων με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ή ειδικές μαθησιακές δυσκολίες που αναφέρονται στο ν.3699/2008 (ΦΕΚ 199 Α΄), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 28 τουν.4186/2013 (ΦΕΚ 193 Α΄) και με το άρθρο 51 του ν.4547/2018 (ΦΕΚ 102 Α΄), γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις της αριθμ.Φ.251/22806/Α5/26-2-2021 (ΦΕΚ 897 Β΄) Υπουργικής Απόφασης, όπως τροποποιήθηκε με την πλέον πρόσφατη υπ’ αριθ.Φ.251/41927/Α5/2022 (ΦΕΚ 1785 Β΄) Υπουργική Απόφαση, η οποία περιγράφει τις βασικές πτυχές της διαδικασίας της προφορικής εξέτασης των εξεταζόμενων υποψηφίων των ΕΠΑΛ.
Α) Σχετικά με την υποχρεωτική μετακίνηση των μαθητών με αναπηρία σε Εξεταστικά Κέντρα εκτός της Περιφέρειας που κατοικούν, σύμφωνα με την Φ.152/ 59138/Α5/ 20-5-2022 «Πανελλαδικές εξετάσεις υποψηφίων με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες Ημερησίων και Εσπερινών ΕΠΑΛ έτους 2022.»στην παρ 2. στο πεδίο Α. ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ – ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΣΤΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΑ, ΤΑ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΤΑ ΕΙΔΙΚΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ορίζεται ότι :«Οι υποψήφιοι των ημερήσιων και εσπερινών ΕΠΑΛ που εμπίπτουν στις διατάξεις των ανωτέρω περιπτώσεων Α, Β και Γii) του άρθρου 1 της αριθ.Φ.251/22806/Α5/26-2-2021 (ΦΕΚ 897 Β΄) Υπουργικής Απόφασης, όπως τροποποιήθηκε με την αριθ.Φ.251/41927/Α5/2022 (ΦΕΚ 1785 Β΄) ΥΑ, για τα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα, εξετάζονται προφορικά ως ακολούθως:
α) Στα Βαθμολογικά κέντρα (Β.Κ.) που έχουν οριστεί με Απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων. Στην περίπτωση που οι υποψήφιοι που εξετάζονται σε ένα Β.Κ. είναι περισσότεροι από 80 με απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων μπορούν να ορίζονται και
β) Ειδικά Εξεταστικά Κέντρα (Ε.Ε.Κ.) στην έδρα Περιφερειακής Εκπ/σης συνεκτιμώντας τις ιδιαίτερες συγκοινωνιακές συνθήκες κάθε περιοχής. Με την ίδια απόφαση ορίζεται ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ε.Ε.Κ. από τους έχοντες τα προβλεπόμενα για τους Προέδρους των Βαθμολογικών Κέντρων προσόντα.»
Αντίστοιχα στην Υπουργική απόφαση με αριθμό Φ.251/ 57017 /Α5/18-5-2022 «Πανελλαδικές εξετάσεις υποψηφίων με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.» που αφορά τους υποψηφίους των ημερήσιων και εσπερινών ΓΕΛ» στην παρ. 2 στο πεδίο Α. ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ – ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΣΤΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΑ, ΤΑ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΤΑ ΕΙΔΙΚΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ορίζεται ότι :«Οι υποψήφιοι των ημερήσιων και εσπερινών ΓΕΛ που εμπίπτουν στις διατάξεις των ανωτέρω περιπτώσεων Α, Β και Γii) του άρθρου 1 της αριθ.Φ.251/22806/Α5/26-2-2021 (ΦΕΚ 897 Β΄) Υπουργικής Απόφασης, όπως τροποποιήθηκε με την αριθ.Φ.251/41927/Α5/2022 (ΦΕΚ 1785 Β΄) ΥΑ, για τα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα, εξετάζονται προφορικά ως ακολούθως:
α) Στο οικείο Βαθμολογικό Κέντρο (ΒΚ) που λειτουργεί στη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, στην οποία ανήκει οργανικά το σχολείο υποβολής της αίτησης – δήλωσης
β) Στις Διευθύνσεις ΔΕ στις οποίες δεν λειτουργούν ΒΚ ορίζεται Ειδικό Εξεταστικό Κέντρο (ΕΕΚ) με απόφαση του οικείου Διευθυντή της Διεύθυνσης ΔΕ.
γ) Στις Διευθύνσεις ΔΕ, στις οποίες θα λειτουργήσει Βαθμολογικό Κέντρο αλλά οι εξεταζόμενοι είναι περισσότεροι από ογδόντα (80), συγκροτείται Ειδικό Εξεταστικό Κέντρο για τους υπεράριθμους υποψηφίους (άνω των 80).»
Για τους μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες των Ημερησίων και Εσπερινών ΕΠΑΛ της Περιφέρειας Θεσσαλίας που έλαβαν μέρος στις Πανελλήνιες εξετάσεις 2022 και εξετάστηκαν προφορικά , έγινε η κατανομή με βάση την ανωτέρω υπουργική απόφαση, δυνάμει της οποίας, οι φοιτούντες στο Νομό Καρδίτσας εξετάστηκαν στο 6ο ΕΠΑΛ ΑΘΗΝΩΝ και οι φοιτούντες στους Νομούς Λάρισας, Μαγνησίας και Τρικάλων εξετάστηκαν στο ΕΚ ΕΥΟΣΜΟΥ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ.(Φ.152/ 59138/Α5/ 20-5-2022 σελ14,15).
Από την αντιπαραβολή των παραπάνω διατάξεων, είναι προφανές, ότι δημιουργείται καθεστώς άνισης μεταχείρισης μεταξύ των δύο κατηγοριών μαθητών, δηλαδή των μαθητών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες των Ημερησίων και Εσπερινών ΕΠΑΛ, οι οποίοι αποδεδειγμένα αναγκάζονται μαζί με τις οικογένειές τους, να μετακινούνται εκτός της έδρας που φοιτούν και της κατοικίας τους, με τις δυσμενείς συνέπειες που έχει το γεγονός αυτό, γεγονός που δεν ισχύει όμως για τους μαθητές των ημερήσιων και εσπερινών ΓΕΛ.
Β) Η άνιση μεταχείριση των μαθητών με αναπηρία, που εξετάζονται σε Εξεταστικά Κέντρα εκτός της Περιφέρειας του σχολείου τους, επιτείνεται για όσους από αυτούς αποκλείονται από την χρηματική αποζημίωση, που προβλέπεται για τα έξοδα μετακίνησης, επειδή η χιλιομετρική απόσταση της κατοικίας τους από το Εξεταστικό Κέντρο είναι κάτω από 120 χιλιόμετρα ή εξετάζονται σε ειδικά μαθήματα.
Ειδικότερα στην Φ.251/ 52789 /A5/10-5-22 «Κάλυψη εξόδων μετακίνησης, διαμονής και διατροφής υποψηφίων που συμμετέχουν στις Πανελλαδικές εξετάσεις το ίδιο έτος κατά το οποίο αποφοιτούν από Γενικό ή Επαγγελματικό Λύκειο και εξετάζονται πανελλαδικά σε άλλη σχολική μονάδα από αυτή στην οποία υπέβαλαν αίτηση – δήλωση» προβλέπεται :«Με την αριθμ. πρωτ. Φ.151/89670/A5 (ΦΕΚ 1918 τ.Β΄/01-06-2017) Κοινή Υπουργική Απόφαση ρυθμίζονται εφεξής τα θέματα που αφορούν στην κάλυψη εξόδων μετακίνησης, διαμονής και διατροφής υποψηφίων που συμμετέχουν στις Πανελλαδικές εξετάσεις το ίδιο έτος κατά το οποίο αποφοιτούν από Γενικό ή Επαγγελματικό Λύκειο και εξετάζονται πανελλαδικά σε άλλη σχολική μονάδα από αυτή στην οποία υπέβαλαν αίτηση – δήλωση και συγκεκριμένα:
Στο άρθρο 1 της εν λόγω ΚΥΑ καθορίζεται το ύψος της αποζημίωσης το οποίο ανέρχεται σε 350,00 ευρώ ανά δικαιούχο και ορίζονται οι γενικές προϋποθέσεις.
Ειδικότερα, καθίσταται δικαιούχος ο υποψήφιος ο οποίος συμμετέχει κατά την διάρκεια της τακτικής εξεταστικής περιόδου, στο σύνολο των δηλωμένων στην αίτηση – δήλωση συμμετοχής στις Πανελλαδικές εξετάσεις μαθημάτων, ενώ εξαιρούνται της αποζημίωσης οι υποψήφιοι οι οποίοι θα μετακινηθούν στα εξεταστικά κέντρα προκειμένου να εξεταστούν στα ειδικά μαθήματα.
Επιπλέον, ορίζεται ότι δεν καθίσταται δικαιούχος, υποψήφιος ο οποίος θα συμμετέχει στις επαναληπτικές εξετάσεις.
Β. Είναι υποψήφιοι των Γενικών ή Επαγγελματικών Λυκείων της Χώρας με αναπηρία ή ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και μετακινούνται :
- από τις σχολικές μονάδες της νησιωτικής Χώρας προς τα Βαθμολογικά ή Ειδικά Εξεταστικά Κέντρα της νησιωτικής Χώρας. Η αποζημίωση δεν καταβάλλεται εάν η μετακίνηση πραγματοποιείται εντός του ιδίου νησιού και η απόσταση μεταξύ των δύο σχολικών μονάδων (δηλ. σχολείου υποβολής αίτησης – δήλωσης συμμετοχής στις Πανελλαδικές εξετάσεις και Βαθμολογικού Κέντρου ή Ειδικού εξεταστικού Κέντρου ) είναι μικρότερη των 120 χιλιομέτρων. • από τις σχολικές μονάδες της νησιωτικής Χώρας προς τα Βαθμολογικά ή Ειδικά Εξεταστικά της ηπειρωτικής Χώρας. • από τις σχολικές μονάδες της ηπειρωτικής Χώρας προς τα Βαθμολογικά ή Ειδικά Εξεταστικά Κέντρα της ηπειρωτικής Χώρας εφόσον η απόσταση της σχολικής μονάδας από το Βαθμολογικό Κέντρο ή Ειδικό Εξεταστικό Κέντρο είναι μεγαλύτερη των 120 χιλιομέτρων.»
Γ) Σχετικά με την ενημέρωση των μελών της εξεταστικής επιτροπής και των επιτηρητών από τον Πρόεδρο της Επιτροπής του Βαθμολογικού Κέντρου ή του Ειδικού Εξεταστικού Κέντρου για τις ιδιαιτερότητες που απορρέουν από την Κατάσταση του Αυτισμού όπως ρουτίνες, ερεθίσματα που ενοχλούν (βλ. πεδίο Δ. ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ της Φ.152/ 59138/Α5/ 20-5-2022,) στην παρ. 5 και 6 της εγκυκλίουΦ.152/ 59138/Α5/ 20-5-2022ορίζεται :
«Παρ. 5. Μαζί με την κατάσταση του ΕΠΑΛ, στην οποία θα αναγράφονται τα παραπάνω στοιχεία, αποστέλλεται στην ΔΔΕ και αντίγραφο της σχετικής γνωμάτευσης κατά περίπτωση. Η ΔΔΕ ελέγχει τη νομιμότητα των σχετικών γνωματεύσεων που υπέβαλαν οι υποψήφιοι/ες, βάσει των ισχυουσών διατάξεων. Σε περίπτωση οποιασδήποτε διαφοροποίησης της ΔΔΕ σχετικά με τη νομιμότητα των γνωματεύσεων, η ΔΔΕ έρχεται σε συνεννόηση με το οικείο Λύκειο σχετικά με την ισχύ της γνωμάτευσης.
Αφού συγκεντρωθούν από την ΔΔΕ τα στοιχεία από όλα τα ΕΠΑΛ, καταχωρούνται όλοι οι εξεταζόμενοι/ες ΕΠΑΛ σε καταστάσεις ανά Βαθμολογικό ή Ειδικό Εξεταστικό Κέντρο. Στις καταστάσεις αυτές αναγράφονται όλα τα αναφερόμενα στοιχεία που περιλαμβάνουν οι καταστάσεις των ΕΠΑΛ προέλευσης.
- Αντίγραφο της παραπάνω κατάστασης, στην οποία αναγράφεται και ο λόγος της προφορικής εξέτασης, αποστέλλεται στον/στην Πρόεδρο της Επιτροπής του Βαθμολογικού Κέντρου ή του Ειδικού Εξεταστικού Κέντρου, ο/η οποίος/α συγκροτεί τις οικείες επιτροπές από καθηγητές – βαθμολογητές από αυτούς που δίδαξαν το εξεταζόμενο μάθημα σύμφωνα με τα όσα ορίζονται στο εδάφιο α της παραγράφου 2 του άρθρου 3 της ως άνω ΥΑ (σχετ. 1), οι οποίοι έχουν ανάλογη εμπειρία στην εξέταση μαθητών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και προέρχονται από σχολεία του ίδιου ή όμορου νομού. Συνιστάται, όταν είναι εφικτό, για την αντικειμενική εξέταση των υποψηφίων, ο ορισμός του εξεταστή – βαθμολογητή και του τρίτου βαθμολογητή να γίνεται από εκπαιδευτικούς όμορων νομών ή όμορης Δ/νσης Δ.Ε. Οι εξεταστές ορίζονται λίγο πριν τη διεξαγωγή των εξετάσεων από τον Πρόεδρο της Επιτροπής και δεν ανακοινώνονται σε κανένα τρίτο για οποιονδήποτε λόγο. Ειδικότερα, οι εκπαιδευτικοί Δ.Ε. της Διεύθυνσης στην οποία εδρεύει το Β.Κ. ή Ε.Ε.Κ., οι οποίοι δίδαξαν το οικείο μάθημα για ένα τουλάχιστον έτος την τελευταία τριετία, υποχρεούνται να συμμετάσχουν στην εξέταση – βαθμολόγηση των προφορικά εξεταζόμενων υποψηφίων, εφ’ όσον ορισθούν από τον Πρόεδρο της επιτροπής.
Ο/Η Πρόεδρος θα μελετήσει τη γνωμάτευση κάθε μαθητή/τριας, προκειμένου να διασφαλίσει την ασφαλή πορεία της διαδικασίας και τις ειδικές συνθήκες που πρέπει να εξασφαλίσει ενημερώνοντας τα μέλη των επιτροπών και τους/τις επιτηρητές/τριες (π.χ. αποφυγή επίτασης του άγχους των υποψηφίων με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες που αντιμετωπίζουν και συναισθηματικές δυσκολίες, ενημέρωση ως προς την πολύ ιδιαίτερη επικοινωνιακή ιδιοσυγκρασία κλπ).»
Από τα παραπάνω προβλέπεται ο Πρόεδρος της Επιτροπής του Βαθμολογικού Κέντρου ή του Ειδικού Εξεταστικού Κέντρου πρέπει να ενημερώνεται και να ενημερώνει την εξεταστική επιτροπή και τους επιτηρητές για τις ιδιαιτερότητες, που απορρέουν από την Κατάσταση του Αυτισμού, από τη Γνωμάτευση του ΚΕΔΑΣΥ. Όμως οι Γνωματεύσεις του ΚΕΔΑΣΥ δεν προβλέπεται και δεν περιέχουν πληροφορίες για τις ρουτίνες, την όρθια θέση και παρόμοιες ιδιαιτερότητες του μαθητή. Σε κάθε περίπτωση τέτοιου είδους ιδιαιτερότητες αλλάζουν κατά χρονικές περιόδους.
ΕΠΕΙΔΗ, από τα παραπάνω στοιχεία Α), Β) & Γ), προκύπτει ότι η Υπουργική απόφαση που ορίζει την διαδικασία εξέτασης των υποψηφίων με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ή ειδικές μαθησιακές δυσκολίες των ΕΠΑΛ, δημιουργεί συνθήκες άνισης μεταχείρισης και δυσχεραίνει την διαδικασία της εξέτασης, ως προς την πρόβλεψη του τόπου εξέτασης και την μετακίνηση των μαθητών εκτός της περιφέρειας του σχολείου τους, καθώς και ως προς τον αποκλεισμό μαθητών από την χρηματική αποζημίωση, που προβλέπεται για τα έξοδα μετακίνησης, επειδή η χιλιομετρική απόσταση της κατοικίας τους από το Εξεταστικό Κέντρο είναι κάτω από 120 χιλιόμετρα ή εξετάζονται σε ειδικά μαθήματα. Τέλος, είναι αποσπασματική και αίολη και η ρύθμιση της διαδικασίας για την εξασφάλιση των κατάλληλων συνθηκών, που βοηθούν στη μέγιστη απόδοση των μαθητών με ΔΑΦ λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες που απορρέουν από την Κατάσταση του Αυτισμού, διότι δεν προβλέπεται η διαδικασία ενημέρωσης και επικαιροποίησης της Γνωμάτευσης του ΚΕΔΑΣΥ, ώστε να δύναται από αυτήν να προσκομίσει ο Πρόεδρος της Επιτροπής τις κατάλληλες πληροφορίες.
Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτάται η αρμόδια Υπουργός:
1) Σκοπεύετε να προβείτε σε τροποποίηση των ανωτέρω σημείων, που δημιουργούν συνθήκες ανισότητας και αδικίας εις βάρος των ως άνω μαθητών, ως προς την κατανομή των υποψηφίων με αναπηρία και ειδικές μαθησιακές δυσκολίες των ΕΠΑΛ, και προς την χορήγηση της ειδικής αποζημίωσης μετακίνησης;
2) Σκοπεύετε να συμπεριλάβετε ρύθμιση σύμφωνα με την οποία θα υπάρχει πρόβλεψη ενημέρωσης και επικαιροποίησης των γνωματεύσεων των ΚΕΔΑΣΥ κατά την χρονική περίοδο της φοίτησης στην Γ λυκείου, όσων μαθητών έχουν δηλώσει συμμετοχή στις Πανελλήνιες εξετάσεις;»
