Αυτές τις ημέρες πριν την Καθαρά Δευτέρα τα έθιμα του λαού μας από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα μας θέλουν να διασκεδάζουμε λίγο παραπάνω. Και η Εκκλησία μας δεν το κατακρίνει αυτό αρκεί στην διασκέδασή μας να έχουμε ένα μέτρο και κυρίως να μην λερώνουμε την αθάνατη ψυχή μας. Είναι πραγματικά πνευματική τέχνη στην οποία όλοι μικροί και μεγάλοι πρέπει να εκπαιδευτούμε ώστε η διασκέδαση να γίνεται ψυχαγωγία, δηλαδή να καλλιεργεί την ψυχή μας και να την ξεκουράζει.
Σε μερικές περιοχές την πατρίδος μας τα έθιμα αυτές τις ημέρες είναι λίγο έως πολύ τραβηγμένα, όπως π.χ. στον Τύρναβο. Ας αποφύγουμε με σύνεση αυτές τις περιοχές για να μην βρεθούμε σε δύσκολη θέση εμείς και τα παιδιά μας.
Με μεγάλη σοφία οι Πατέρες της Εκκλησίας μας στις αρχές του Τριωδίου τοποθέτησαν ευαγγελικές περικοπές που μιλούν για την Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου μας. Τότε όλοι μας θα βρεθούμε μπροστά στο τελικό και οριστικό δικαστήριο και όσοι από εμάς έχουμε καθαρή καρδιά και έργα ελεημοσύνης στο ενεργητικό μας θα βρεθούμε στον Παράδεισο ενώ αντίθετα όσοι είναι φορτωμένοι με πάθη και αμαρτίες θα βρεθούν στην Κόλαση. Δυστυχώς, όπως λέγει και η Αγία Γραφή, στον Άδη δεν μπορεί να υπάρχει μετάνοια. Ας φροντίσουμε λοιπόν να μην βρεθούμε σε δύσκολη θέση εκείνη την στιγμή.
Ας φροντίσουμε να καθαρίσουμε την ψυχή μας από τους μολυσμούς που φέρνουν τα αισθητήρια από έξω προς τα μέσα. Σαν χείμαρροι τα αισθητήρια, όταν δεν ελέγχονται από τον ηγεμόνα νου, γεμίζουν την ταλαίπωρη ψυχή μας με πάθη καταργώντας την πνευματική της ελευθερία. «Και χείμαρροι ανομίας με συντάραξαν», (Ψαλμ.17,5). Ας μιμηθούμε τους αγίους στον έλεγχο των αισθήσεων, ώστε να ζούμε ελεύθεροι από τα πάθη,
Ο φιλόσοφος Αριστοτέλης, διατύπωσε το εξής αξίωμα: «Τίποτα δεν υπάρχει στο νου του ανθρώπου, αν δεν έχει γίνει πρώτα αντιληπτό από τις αισθήσεις.» Η ψυχή, ο νους του ανθρώπου κατά τους πατέρες της Εκκλησίας μας πλάστηκε ασχημάτιστος για να είναι κατ' εικόνα και ομοίωση του απλού, χωρίς μορφή και σχήμα δημιουργού του.
Γι' αυτό και ο Κύριός μας είπε: «Σας βεβαιώ, ότι αν δεν μετανοήσετε και δεν γίνετε σαν τα παιδιά δεν θα μπείτε στη βασιλεία των ουρανών». Δυστυχώς όμως όσο μεγαλώνουμε δεν προσέχουμε τη «φυλακή των αισθήσεών μας» και λερώνουμε την ψυχή μας γεμίζοντάς την πάθη.
Η νοοτροπία «δεν πειράζει» λίγο το ένα, «δεν πειράζει» λίγο το άλλο, έχει ως αποτέλεσμα να αφήνουμε χαλαρά τα μάτια μας και να λερώνουμε σιγά-σιγά την ψυχή μας. Έτσι χάνουμε την πνευματική μας ελευθερία γι' αυτό η ηθική κατάπτωση γύρω μας είναι τεράστια. Ο Άγιος Παΐσιος τόνιζε ιδιαίτερα στους νέους την αγνότητα λέγοντας: «να ξέρετε, οι νέοι που θα κρατηθούν σήμερα καθαροί, θα αριθμηθούν με τους μάρτυρες της Εκκλησίας μας την ώρα της κρίσεως».
Τέλος, τώρα που όλοι θα προσπαθήσουμε να εντείνουμε τον πνευματικό μας αγώνα μέσα στην Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή, για να μην πάει χαμένος ο πνευματικός κόπος που θα κάνουμε, ας κλείνουμε τα αυτιά μας στις διαβολές και τις κατακρίσεις των αδελφών μας. Με την κατάκριση προξενούμε κακό σε τρία πρόσωπα ταυτόχρονα, στον εαυτό μας, σ' αυτόν που μας ακούει και σ' αυτόν που κατακρίνουμε. Σκεφτήκαμε ποτέ γιατί ο διάβολος έχει αυτό το όνομα; Καλή και Αγία Μεγάλη Τεσσαρακοστή.
π. Αθανάσιος Πολ. Τύμπας, Θεολόγος-Μουσικός
