Με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ο Υπουργός Εσωτερικών Πάνος Σκουρλέτης, από το 5ο Τακτικό Συνέδριο της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας, έδωσε το στίγμα των προθέσεων της Κυβέρνησης για αλλαγές στην Τοπική Αυτοδιοίκηση που …ανατρέπουν σχέδια υποψηφίων.
Η απλή αναλογική του εκλογικού συστήματος, φέρεται ότι είναι «προ των πυλών» για το οποίο η Κυβέρνηση έχει συγκεκριμένη και ξεκάθαρη θέση.
Απλή αναλογική για το σύνολο των εδρών των οικείων Συμβουλίων.
Με αυτό το εκλογικό σύστημα, η Κυβέρνηση ζητά να σταματήσει η πρακτική όπου μια παράταξη η οποία λαμβάνει την πρώτη Κυριακή ποσοστό 20% κυβερνά με το 60% των εδρών, θεωρώντας ότι αυτό αλλοιώνει την βούληση του εκλογικού σώματος.
Το δικαίωμα του «εκλέγειν και εκλέγεσθαι» για του πολίτες των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο ήδη ισχύει στις δημοτικές εκλογές, επεκτείνεται και στις περιφερειακές εκλογές, ενώ η διεξαγωγή των αυτοδιοικητικών εκλογών αποσυνδέεται από το χρόνο διεξαγωγής των ευρωεκλογών.
Κατηγορίες κωλυμάτων εκλογιμότητας – όπως η γενική απαγόρευση να θέσουν υποψηφιότητα όλοι όσοι έχουν οποιαδήποτε σχέση εργασίας με το Δημόσιο, ακόμα και ορισμένου χρόνου (π.χ. 2μηνη, 5μηνη κ.λπ. σύμβαση εργασίας) εξορθολογίζονται.
Διευκολύνεται η συμμετοχή μικρών παρατάξεων, ομάδων πολιτών και τοπικών κινημάτων, καθώς η ανάδειξη των οργάνων των Κοινοτήτων (Συμβούλια) αποσυνδέεται από την ανάδειξη του κεντρικού Δημοτικού Συμβουλίου, με την έννοια ότι ένας συνδυασμός μπορεί να κατέλθει και αυτοτελώς σε μία μόνο Κοινότητα και, αντίστροφα, ένας συνδυασμός υποψηφίων για το κεντρικό Δημοτικό Συμβούλιο δεν απαιτείται να καταρτίζει ψηφοδέλτιο και για τις Κοινότητες. Εισάγεται η εκλογή με ενιαίο (όχι δηλαδή παραταξιακό) ψηφοδέλτιο των μονομελών οργάνων-εκπροσώπων των πολύ μικρών Κοινοτήτων.
Οι αλλαγές σε επίπεδο Διοίκησης, θα είναι ότι ο θεσμός του χωρικού Αντιπεριφερειάρχη διατηρείται, καταργείται όμως η άμεση, δηλαδή χωρίς σταυρό, εκλογή του, όπως ισχύει σήμερα. Αντίθετα, ο χωρικός Αντιπεριφερειάρχης κάθε Περιφερειακής Ενότητας θα ορίζεται από τον Περιφερειάρχη, μεταξύ των Συμβούλων που έχουν ήδη εκλεγεί στην οικεία Περιφέρεια, θα έχει με άλλα λόγια λόγο και η τοπική κοινωνία, μέσω του σταυρού.
Η συγκρότηση όλων των συλλογικών οργάνων των Δήμων και των Περιφερειών αντιστοιχίζεται στην αναλογική συγκρότηση των οικείων Συμβουλίων. Σημαντικό μέρος των αρμοδιοτήτων της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής και, δευτερευόντως, της Οικονομικής Επιτροπής, στο βαθμό που μπορεί να ασκηθεί αποτελεσματικά σε χαμηλότερο επίπεδο, μεταβιβάζεται στις Κοινότητες. Ενισχύονται και θεσμοποιούνται οι διαδικασίες προκαταρκτικής διαβούλευσης, πριν την εισαγωγή και ψήφιση σημαντικών θεμάτων στο Δημοτικό/Περιφερειακό Συμβούλιο, προκειμένου να διευκολυνθεί η διαμόρφωση συναινέσεων.
Θεσμοθετείται η διενέργεια τοπικών δημοψηφισμάτων, όχι μόνο μετά από πρωτοβουλία των οργάνων του Δήμου, αλλά και κατόπιν λαϊκής πρωτοβουλίας. Ο θεσμός του δημοψηφίσματος επεκτείνεται και σε επίπεδο Δημοτικής Ενότητας, ενώ ταυτόχρονα διευρύνονται οι περιπτώσεις κατά τις οποίες μπορεί να διεξαχθεί έγκυρα τοπικό δημοψήφισμα, ακόμα και για θέματα που δεν ανάγονται στη με τη στενή έννοια αρμοδιότητα των ΟΤΑ, ώστε να είναι δυνατή η διεξαγωγή (συμβουλευτικού υποχρεωτικά στην περίπτωση αυτή) δημοψηφίσματος για κάθε θέμα τοπικού ενδιαφέροντος. Για ειδικότερα δε, ζητήματα προβλέπεται απλοποίηση της διαδικασίας διενέργειας τοπικών δημοψηφισμάτων, με ταυτόχρονη αποσύνδεση του θεσμού από τη βούληση της κεντρικής εξουσίας και ενδυνάμωση του κοινωνικού ελέγχου.
Author: Χριστίνα Αλεξίου
