Του Απόστολου Ρόσσιου
Μόλις πρόσφατα, ο γνωστός στην Ελλάδα πρώην Επίτροπος της ΕΕ για Οικονομικές και Νομισματικές Υποθέσεις και νυν μέλος της διοίκησης της ΕΚΤ Όλι Ρεν, δήλωσε ότι το συνολικό παγκόσμιο χρέος αυξήθηκε την τελευταία δεκαετία από 97 τρις σε 169 τρισεκατομμύρια δολάρια! Τι σημαίνει αυτό; Πρωτίστως ότι η φούσκα της παραοικονομίας έχει ξεπεράσει τα όριά της και αυτό που αναμένεται είναι η «τυχαία» κίνηση για να εκραγεί. Κάθε εχέφρων και σοβαρός οικονομικός αναλυτής νιώθει απαισιοδοξία, ανησυχία και φόβο για το τι μέλλει γενέσθαι. Αν προστεθούν και τα δυσθεώρητα ποσά που «τζιράρονται» στην αγορά παραγώγων, τότε ο φόβος εκατονταπλασιάζεται. Είναι ξεκάθαρο στους γνώστες των αγορών ότι η αιτία αυτής της τρέχουσας κρίσης είναι συστημική, αφορά στις θεμελιώδεις οικονομικές διαδικασίες μιας καθαρά κερδοσκοπικής παρά πραγματικής οικονομίας. Η πρώην διευθύντρια του Δ.Ν.Τ. Κριστίν Λαγκάρντ, είχε απευθύνει προειδοποίηση επί μακρό χρονικό διάστημα για τους άμεσους κινδύνους αυτής της μορφής οικονομίας. Είχε χτυπήσει το καμπανάκι για την προτεραιότητα που δίνει ο χρηματοπιστωτικός τομέας στα άμεσα βραχυπρόθεσμα κέρδη και όχι στην μεσομακροπρόθεσμη παραγωγική οικονομία και τα πραγματικά σίγουρα κέρδη της. Και αυτοί που εν πολλοίς έχουν προκαλέσει όλη αυτή την οικονομική φούσκα, κατά κοινή ομολογία, είναι οι πιο μεγάλοι παίκτες της παγκόσμιας αγοράς, οι οποίοι οδηγούν οι ίδιοι τα ηνία αυτής της επιλογής. Δηλαδή, οι χρηματοπιστωτικοί κολοσσοί City Group της Νέας Υόρκης, Barclays του Λονδίνου και Deutsche Bank του Βερολίνου, ευθύνονται ουσιαστικά για αυτή την έτοιμη να εκραγεί φούσκα. Και ποιο είναι το αποτέλεσμα; Αυτές λοιπόν οι ίδιες τράπεζες, τώρα έχουν εγκλωβιστεί και βρίσκονται μπλεγμένες σε σπιράλ οικονομικού θανάτου. Αντιμετωπίζουν σοβαρότατο πρόβλημα, που κάνει τους γνώστες επί των οικονομικών να τρέμουν στην κυριολεξία. Κάθε μέρα, τα στελέχη των παραπάνω τραπεζών ψάχνουν τρόπο να δώσουν λύση στο πρόβλημα, πως να διασώσουν τις τράπεζες. Βλέπετε τα ανοίγματα που έχουν λόγω των παραγώγων είναι τεράστια και προκαλούν ίλιγγο. Στην κορυφή του προβλήματος βρίσκεται η γερμανική Deutsche Bank. Αν δεν πετύχει η διάσωσή της, θα υπάρξει μια αλυσιδωτή αντίδραση που όμοιά της δεν έχει ζήσει ο πλανήτης που ζούμε. Να θυμίσω ότι στην κατάρρευση της «Λίμαν Μπράδερς» το 2008, χρειάστηκε όλες οι δυτικές τράπεζες να συγκεντρώσουν το ποσό των 13 τρισεκατομμυρίων δολαρίων (!) προκειμένου να καλύψουν τις επισφάλειες και τις πληρωμές της εν λόγω τράπεζας όταν πτώχευσε. Τώρα, μόνον στην αγορά παραγώγων η Deutsche Bank έχει άνοιγμα 1,6 τετράκις εκατομμύρια δολάρια! Φανταστείτε λοιπόν αν χρεοκοπήσει η τράπεζα τι θα συμβεί. Πρωτίστως θα έχουμε την πλήρη διάλυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η οικονομική δε μόλυνση – λόγω της αλληλεξάρτησης – που θα είχε προκληθεί, θα ήταν ραγδαία και βαθιά, με συνέπεια να έχουμε παγκόσμιο οικονομικό κραχ, που όμοιό του δεν έχει γνωρίσει η ανθρωπότητα.
Είναι ειρωνικό πάντως, διότι την γερμανική αυτή τράπεζα τη συνοδεύει ένα ρητό που επικαλούνται ακόμη και στελέχη της γερμανικής κυβέρνησης: «Η Deutsche Bank είναι πολύ μεγάλη για να αποτύχει». Αυτή τη φορά όμως, μάλλον θα αποτύχει. Και αν σε περίπτωση διασωθεί, τότε θα συντριβούν οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το έχουμε ξαναδεί το σκηνικό. Η εφαρμογή των μνημονίων, δεν είναι τίποτε άλλο παρά το μέσο διάσωσης μεγάλων Γάλλογερμανικών τραπεζών. Όμως τώρα τα οικονομικά μεγέθη δεν έχουν καμια σχέση με όσα μέχρι τώρα έχουμε δει. Μπορεί να σωθεί τελικά από την πτώχευση η Deutsche Bank; Απάντηση δίνει ο Edmundo Bur: «Αν νομίζετε ότι η Γερμανία μπορεί να σώσει τη Deutsche Bank, τότε προφανώς κάνετε λάθος. Η συνολική έκθεση σε (τοξικά χρηματοοικονομικά) παράγωγα υπερβαίνει κατά πολύ τη συνολική αξία όλων των οικονομικών στοιχείων της Γερμανίας. Όχι μόνο της δημόσιας αλλά και της ιδιωτικής περιουσίας. Με άλλα λόγια, ακόμα κι αν η κυβέρνηση θέλει να την σώσει, έστω και αν ληφθεί μια πολιτική απόφαση γι αυτό, δεν μπορεί να το πράξει, ακόμα κι αν διαθέσει το σύνολο των αξιών της χώρας»! Είναι σαφές λοιπόν, ότι δεν υπάρχει λύση. Και η μόνη περίπτωση που θα μπορούσε να δοθεί λύση, είναι αν μετατοπιστεί ολόκληρο το πρόβλημα στις πλάτες των υπολοίπων ευρωπαϊκών χωρών. Έτσι, για μια ακόμη φορά, η Γερμανία θα προστατευθεί, και οι άλλες χώρες θα υποφέρουν. Ώσπου η κρίση να κυριεύσει τελικά τη Γερμανία. Όμως, μέχρι τότε, άγνωστο είναι ποιος θα επιζήσει. Η κατάρρευση της Deutsche Bank σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας φάσης της πολιτικής αναδιοργάνωσης στην Ευρώπη. Οι τεκτονικές δονήσεις αναμφίβολα θα αλλάξουν τη γεωπολιτική της ηπείρου. Οι τραπεζίτες έχασαν πλέον το παιχνίδι. Και το λόγο έχουν οι πολιτικοί. Το παιχνίδι, εκ των πραγμάτων θα περάσει εκ νέου στα χέρια των πολιτικών και της πολιτικής. Το ζήτημα είναι αν έχουν πάρει το μάθημά τους.
