Γράφει ηΙωάννα Χαρμπέα κοινωνιολόγος/ συγγραφέας
Ο Γάλλος συγγραφέας Βίκτωρ Ουγκώ (1802 – 1885) είχε πει: «Το διάβασμα είναι όπως η τροφή και το νερό. Το πνεύμα που δεν διαβάζει χάνει βάρος, όπως ένα σώμα που δεν τρώει».
Τα παιδιά εκτός από τον ύπνο, το φαγητό, το νερό, τα ρούχα και τα παιχνίδια, χρειάζονται απαραίτητα και τα βιβλία. Τα βιβλία μεταβάλλουν τα παιδιά σε ενήλικες που σκέπτονται!
Ποια είναι τα οφέλη για τα παιδιά από την ανάγνωση των βιβλίων;
1. Με την ανάγνωση βιβλίων αναπτύσσεται η φαντασία και η δημιουργική σκέψη των παιδιών.
Ένα από τα βασικότερα πλεονεκτήματα της ανάγνωσης για το παιδί είναι η καλλιέργεια της φαντασίας του. Στο βιβλίο το παιδί ανακαλύπτει το κλειδί για να ανοίξει την πόρτα του νου του σε νέους αχαρτογράφητους τόπους, άγνωστους μέχρι τώρα γι’ αυτό. Η ιστορία που περιέχεται στις σελίδες διεγείρει το ενδιαφέρον των μικρών, αφού αναρωτιούνται για την εξέλιξη της υπόθεσης, επιχειρούν να μαντέψουν το τέλος και ταυτίζονται με ένα από τα πρόσωπα.
2. Με την ανάγνωση βιβλίων καλλιεργείται η γλωσσική ικανότητα των παιδιών.
Σύμφωνα με τον σπουδαίο γλωσσολόγο Humboldt η γλωσσική ικανότητα είναι μια δυναμική διαδικασία μέσα από την οποία το άτομο παράγει και κατανοεί τη γλώσσα, ενώ ταυτόχρονα μέσα από αυτή είναι σε θέση να αντιληφθεί και τον περιβάλλοντα κόσμο.
Επιπλέον, η γλωσσική ικανότητα σχετίζεται με το βαθμό που ένα άτομο είναι σε θέση να προσεγγίζει γραπτά κείμενα, προτάσεις και λέξεις, να καταλαβαίνει τα νοήματα που περιέχονται, να μπορεί να εφευρίσκει συνώνυμες και αντώνυμες λέξεις, να γνωρίζει τη σημασία και τη χρήση των λέξεων, να μπορεί να συμπληρώνει λέξεις που παραλείπονται με γνώμονα τα συμφραζόμενα και να μπορεί να τοποθετείται απέναντι στον γραπτό λόγο με κριτική διάθεση.
Όλες τις παραπάνω δεξιότητες τις τελειοποιούμε με την ανάγνωση βιβλίων, γιατί τα βιβλία μάς ανοίγουν νέα παράθυρα στη σκέψη, αφού στην καθημερινή μας επικονωνία χρησιμοποιούμε επαναλαμβανόμενες φράσεις και λέξεις με αποτέλεσμα το παιδί να μην έρχεται σε επαφή με νέο πλουσιότερο λεξιλόγιο.
3. Με την ανάγνωση βιβλίων βελτιώνεται η συγκέντρωση και η μνήμη των παιδιών.
Η συγκέντρωση και η μνήμη είναι δύο εξίσου σημαντικές ικανότητες, εξαιρετικά χρήσιμες στη σχολική ηλικία. Διαβάζοντας στο παιδί μας βιβλία από πολύ μικρή ηλικία ( <1 έτους ) καλλιεργούμε τη συγκέντρωση και την αφοσίωση που χρειάζεται να έχει αργότερα στη σχολική του ζωή.
Στην αρχή είναι λογικό τα πολύ μικρά παιδιά να βαριούνται ή να αντιδρούν, αλλά αν επιμείνουμε και εντάξουμε την ανάγνωση βιβλίων στην καθημερινή μας ρουτίνα, θα διαπιστώσουμε ότι με τον καιρό τα παιδιά θα αποκτήσουν καλύτερη συγκέντρωση και περισσότερο ενδιαφέρον για την ανάγνωση, πράγμα που θα ενισχύσει σημαντικά την πρόοδο τους.
4. Με την ανάγνωση βιβλίων επιτυγχάνεται καλύτερη σχολική επίδοση.
Τα παιδιά που έχουν έρθει σε επαφή από πολύ νωρίς με τον κόσμο του βιβλίου παρουσίαζουν καλύτερες επιδόσεις στη σχολική τους ζωή, καθώς είναι περισσότερο εξοικειωμένα με το σύστημα γραφής, το λεξιλόγιο, τη δομή των προτάσεων και την πολυπλοκότητα των νοημάτων.
5. Με την ανάγνωση βιβλίων καλλιεργείται η ενσυναίσθηση.
Η ενσυναίσθηση (empathy) θεωρείται μία πολύ σημαντική πλευρά της συναισθηματικής νοημοσύνης. Είναι η ικανότητα να ταυτιζόμαστε συναισθηματικά με τη ψυχική κατάσταση του άλλου, να αντιλαμβανόμαστε τις προθέσεις και τις πράξεις του.
Μέσα από την ανάγνωση των βιβλίων το παιδί γνωρίζει πλήθος διαφορετικών χαρακτήρων, παρατηρεί τη συμπεριφορά τους και αναρωτιέται για το τι θα έκανε το ίδιο εάν βρισκόταν στη θέση τους. Η επαφή αυτή με τις ιστορίες καλλιεργεί την ενσυναίσθηση του παιδιού και το μαθαίνει να διαχειρίζεται και να αποδέχεται τα συναισθήματά του αλλά και να κατανοεί και να σέβεται τους συνανθρώπους του.
6. Με την ανάγνωση βιβλίων επέρχεται ψυχική ηρεμία, μειώνεται το στρες
Σύμφωνα με τον νευρολόγο Dr David Lewis η ανάγνωση βιβλίων ελλαττώνει το στρες κατά 68%. Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό για την ενδυνάμωση των σχέσεων με το παιδί μας να διαβάζουμε ένα βιβλίο πριν τον ύπνο για να κλείνουμε τη μέρα μας με αυτόν τον ωφέλιμο και ευχάριστο τρόπο διώχνοντας μακριά το άγχος και ξεχνώντας καταστάσεις που ενδεχομένως μας στενοχώρησαν.
Με βάση Βρετανούς ερευνητές το διάβασμα μάς αποσυμπιέζει από τους πνιγηρούς ρυθμούς της καθημερινότητας, αφού κατά την ανάγνωση ή την ακρόαση ιστοριών χαλαρώνουν οι μυς του σώματος μας και μειώνονται οι παλμοί της καρδιάς μας.
Κλείνοντας σας προτείνω τρία βιβλία μου που προάγουν την πρόοδο και τη συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών και σας προτρέπω να αφιερώνετε μια ώρα κάθε βράδυ στην ανάγνωση παιδικών βιβλίων για το καλό του παιδιών σας.
Η ΑΠΟΧΗ ΤΗΣ ΑΝΔΡΙΑΝΑΣ
ΖΑΦΕΙΡΕΝΕΙΑ Η ΚΟΡΗ ΤΟΥ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΗ
ΤΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΤΗΣ ΙΩΑΝΝΑΣ (ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΔΕΚΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ)
