Του Δημήτρη Κωνσταντάρα
Καθώς ετοιμαζόμασταν να μπούμε στον Οκτώβριο, σκεφτόμουν ότι θα ήταν ένας μήνας που θα μπορούσε ίσως να μάς απαντήσει —ή έστω να μας δώσει σαφείς ενδείξεις- για τουλάχιστον δυο σοβαρούς προβληματισμούς. Δυο προβληματισμούς γύρω από το πώς θα εξελίσσονταν δυο μεγάλα ζητήματα για τη χώρα μας -και όχι μόνο- που ζητούσαν επίμονα απάντηση.
Σκεφτόμουν : 1. Θα συνέχιζε η Τουρκία του Ερντογάν να κλιμακώνει τις επιθέσεις της προς τη χώρα μας με την ήδη οξυμένη ρητορική του Τούρκου Προέδρου και των άλλων στελεχών του παρά τις σοβαρές διεθνείς αντιδράσεις; Και 2. Θα αποφάσιζε ο Μητσοτάκης πρόωρες εκλογές, κάτι που απέρριπτε ο ίδιος ο πρωθυπουργός αλλά ενισχυόταν ως ισχυρό ενδεχόμενο από το κλίμα που είχε δημιουργηθεί, ιδίως μετά τις τελευταίες, ευνοϊκές για την κυβέρνηση δημοσκοπήσεις;
Στο μεταξύ όμως , μέσα σε μερικά 24ωρα, «έσκασε» το μεγάλο θέμα με τις εκρήξεις που προκάλεσαν διαρροές και στους τρεις υποθαλάσσιους αγωγούς Nord Stream που συνδέουν τη Ρωσία με τη Γερμανία. Εκρήξεις στους αγωγούς μεταφοράς φυσικού αερίου; Κανείς – μέχρι στιγμής- δεν ξέρει ή δεν παραδέχεται ότι ξέρει πώς θα εξελιχθεί το αιφνιδιαστικό αυτό «φαινόμενο». Πώς συνδέεται αυτό με τους προβληματισμούς; Την ίδια ώρα, είχαμε νέο κύμα προκλήσεων – και με σφοδρότητα μάλιστα- εκ μέρους των Τούρκων. Και αμέσως μετά, ο Πούτιν θεώρησε δεδομένη την προσάρτηση των τεσσάρων περιοχών της Ουκρανίας (Λουχάνσκ, Ντονιέτσκ, Ζαπορίζιε και Χερσώνας)και υπέγραψε το διάταγμα προσάρτησης μετά τα λεγόμενα «δημοψηφίσματα» που η διεθνής κοινότητα καταδίκασε ως παράνομα. Και τέλος, ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι υπέβαλε αίτημα για «ταχύτατη» ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
Και φυσικά τα δυσεπίλυτα -έτσι κι αλλιώς- αυτά προβλήματα έγιναν όλο και πιο πολύπλοκα με τη δήλωση του προέδρου των ΗΠΑ Μπάιντεν ότι «θα υπερασπιστούμε ως το τέλος κάθε ίντσα εδάφους του ΝΑΤΟ». Η Ουκρανία πάει να γίνει γρήγορα μέλος του ΝΑΤΟ. Και τότε από τα άμεσα εμπλεκόμενα κράτη ( μη μέλος του ΝΑΤΟ είναι η Ρωσία φυσικά) και καθώς πληθαίνουν οι «φωνές» που ζητούν -όσο κι αν αυτό είναι δύσκολο να συμβεί- ΤΗΝ αποπομπή της Τουρκίας από το ΝΑΤΟ, δημιουργείται μια μεγάλη κρίση. Διότι εάν αποπεμφθεί η Τουρκία από το ΝΑΤΟ -όσο κι αν δεν προβλέπονται επίσημα τέτοιες πρωτοβουλίες- η μεν Ρωσία θα είναι εκτός ΝΑΤΟ και η Τουρκία δεν θα έχει και πολλούς συμπαθούντες «εταίρους». Ποιες «ίντσες» ποιων εδαφών του ΝΑΤΟ θα υπερασπιστούν οι ΗΠΑ αν όχι της Ουκρανίας και της Ελλάδας;
Σχεδόν αμέσως, η Ρωσία αλλά και η Τουρκία θα βρεθούν απέναντι στις ΗΠΑ, όσο κι αν κάτι τέτοιο φαίνεται πολύ δύσκολο για την Τουρκία, ανεξάρτητα από τη δυσφορία που προκαλεί στους συμμάχους. Μην το θεωρείτε όμως και απίθανο. Και εάν ο Πούτιν το γνωρίζει καλά και δείχνει έτσι κι αλλιώς αδιάφορος γιατί σύμμαχος του Μπάιντεν δεν είναι, ούτε θα γίνει, ο Ερντογάν δεν θα αισθάνεται καλά.
Αλλά εδώ έχουμε για μιαν ακόμη φορά κάτι πολύ παράδοξο: Ο Ερντογάν μετά το φρένο από τις ΗΠΑ για τα F-16, καταγγέλλει ότι ξέρει «ποιος εξαπέλυσε την Ελλάδα εναντίον της Τουρκίας μετά από 100 χρόνια» και κάνει νέα επίθεση κατά της Ελλάδας απαιτώντας «Να απέχει από προκλήσεις που θα την οδηγήσουν στην καταστροφή» τη στιγμή που οι όροι των ΗΠΑ στην Τουρκία για τα F-16 (Γερουσιαστής Μπομπ Μενέντεζ ) είναι να μην πετάνε πάνω από την Ελλάδα. Και ταυτόχρονα απειλεί να εμποδίσει την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, εάν «δεν τηρήσουν τις υποσχέσεις τους».
Πούτιν, Ζελένσκι, Ερντογάν, οι ηγέτες της Σουηδίας και της Φινλανδίας ακόμη και ο Μπάιντεν έχουν σίγουρα πολλές σκέψεις να κάνουν για να λυθεί το «σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες» που βρίσκεται στο τραπέζι. Η Ελλάδα απλώς παρακολουθεί. Δεν έχει κανένα σταυρόλεξο να λύσει. Κι όσο για τις πρόωρες εκλογές…. μπορούν να περιμένουν.
