Στο σημερινό φύλλο του «Ελεύθερου Τύπου» φιλοξενείται το Άρθρο του Χρίστου Χ. Λιάπη «Ένας Φοιτητής Ιατρικής έγραφε…», για τα διαχρονικά παιχνίδια με τους θεσμούς.
Ένας Φοιτητής Ιατρικής έγραφε……
Στις 10 Φεβρουαρίου 2002, φοιτητής ιατρικής του Α.Π.Θ. έγραφα -τότε- χωρίς να μπορώ να φανταστώ πως 20 χρόνια μετά θα βρισκόμουν στο τιμόνι του ΚΕΘΕΑ, του Οργανισμού για την καταπολέμηση όλων των εξαρτήσεων, στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και ο τζόγος, με αφορμή δημοσιεύματα που προσπαθούσαν να εμπλέξουν τον, εκείνη την περίοδο, Πρόεδρο της Δημοκρατίας, αείμνηστο, πλέον, Κωστή Στεφανόπουλο, σε υπόθεση ενοικίασης μαγαζιού που χρησιμοποιήθηκε ως παράνομος χώρος για «φρουτάκια», με αρκετές προσμείξεις από κρυφές κάμερες, παρακολουθήσεις και….Big Brother. Είκοσι χρόνια μετά, δεν έχουν αλλάξει και πολλά, παρά τις δραματικές αλλαγές που μεσολάβησαν, στη σύγχρονη Ελλάδα. Ακόμη ασχολούμαστε με τις σαγιονάρες, τις προσκλήσεις και τα κοντά φορέματα που απαθανατίστηκαν κατά την πρόσφατη δεξίωση για την επέτειο αποκατάστασης της Δημοκρατίας, αντί να κρατούμε τον θεσμό υπεράνω σχολίων και παρασεναρίων, ως οφείλουμε και αντί να ασχολούμαστε με τα ουσιαστικά προβλήματα της σύγχρονης ελληνικής Δημοκρατίας και κοινωνίας. Όπως έγραψε και ο Κικέρων στον 2ο «Φιλιππικό» του, εναντίον του Αντώνιου: «Ας υποκλιθεί, λοιπόν η εξουσία στο φουστάνι, ας προσκυνήσουν οι δάφνες την κυρία…», ενώ στην τοξικότητα των καιρών που από ότι φαίνεται δεν άλλαξαν και πολύ τα τελευταία 20 χρόνια έρχονται να προστεθούν και τα πρόσφατα σενάρια υποκλοπών και κατασκοπίας, με ευρύτερο στόχο τη θεσμική αποσταθεροποίηση σε συνθήκες που κάθε άλλο παρά προσφέρονται για τέτοιου είδους «παιχνίδια».
Ο Ντίνος, Ο Πρόεδρος και η Φρουτοπία της σύγχρονης Ελλάδας*
Στην αρχή ήταν μια κρυμμένη κάμερα που κατέγραφε τη μιζέρια της βαρεμάρας και τη μικρότητα της αλληλοεκδίωξης δώδεκα εγκλείστων σε ένα σπίτι, προσπαθώντας να καλύψει το έλλειμμα ποιότητας και την απουσία εναλλακτικών στο τηλεοπτικό πρόγραμμα. Ύστερα ήταν μια άλλη κρυφή κάμερα που κατέγραφε (χωρίς εκείνος, φυσικά, να το ξέρει) ένα θεσμικό παράγοντα να παίζει παράνομα «φρουτάκια» και ένας δημοσιογράφος που προσπαθούσε να καλύψει το λειτουργικό έλλειμμα της δικαιοσύνης υποκαθιστώντας την εισαγγελική έρευνα. Στη συνέχεια η τηλεοπτική σύγχυση ρόλων, σκοπών, μεθόδων και επιπέδων ποιότητας έφτασε να εμπλέξει σε σκοτεινές δραστηριότητες τζόγου τον ύπατο άρχοντα του πολιτεύματός μας και να απειλεί εξωθεσμικά την ομαλή λειτουργία και το κύρος της δημοκρατικής μας πολιτείας.
Από αυτό το σημείο και μετά η κοινή γνώμη άρχισε να κινείται στην ειδησεογραφική τροχιά των τυχερών παιχνιδιών. Τα τηλεοπτικά παράθυρα γέμισαν καταγγέλοντες που επιδείκνυαν, πανικόβλητα, τα δημοκρατικά και θεσμικά τους αντανακλαστικά, κατεγγελόμενους που παραληρούσαν αυτοϋπερασπιζόμενοι και δημοσιογράφους που κυνηγούσαν με κρυφοκάμερες το «τζακ – ποτ» της αποκλειστικής αποκάλυψης.
Ανοίγοντας την τηλεόραση έχεις την αίσθηση πως ολόκληρη η πολιτική, η θεσμική και η κοινωνική ζωή αυτού του τόπου είναι εγγεγραμμένη μέσα στο κύκλωμα του παράνομου τζόγου. Οι προβληματισμοί, οι σκέψεις και οι προτεραιότητές μας έχουν κατακλυσθεί από άνομα «φρουτάκια» και η χώρα όλη έχει μετατραπεί σε μια απέραντη «φρουτοπία» που –όπως στην τηλεοπτική σειρά των παιδικών μας χρόνων- την απειλούν εξωθεσμικοί, κακόβουλοι, έκνομοι «μανάβηδες».
Εκτός από την αμέριστη και καθολική μας υποστήριξη στον ανώτατο άρχοντα του πολιτεύματος, ο οποίος υπέστη μια επίθεση που είναι σίγουρο ότι υποκρύπτει σκοπιμότητες σκοτεινής ευτέλειας, έχουμε να κάνουμε ορισμένες παρατηρήσεις.
Πριν από λίγο διάστημα γίναμε όλοι μάρτυρες –πάλι μέσω των τηλεοπτικών φακών- ενός γεγονότος τραγικά κωμικού και θεατρικά παράλογου: κατά τη διάρκεια της επίσημης πρεμιέρας μιας θεατρικής παράστασης όπου είχαν προσκληθεί εκτός από τους άρχοντες της πολιτείας μας και οι νεόκοποι τηλεοπτικοί αστέρες του Big Brother, εις εξ αυτών, ο γνωστός μας Ντίνος έσπευσε να χαιρετήσει δια χειραψίας τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ενώ η έναρξη της παράστασης καθυστερούσε γιατί, ενώ είχαν προσέλθει όλοι οι επίσημοι, δεν είχαν ακόμα τελειώσει το φλερτάρισμα με τις κάμερες τα αστέρια του Μεγάλου Αδερφού.
Είναι αλήθεια συγκλονιστικά αποκαλυπτικός ο τραγέλαφος του «Θεάτρου του παραλόγου» που περιγράψαμε. Οι προηγούμενες σκηνές σκιαγραφούν το περίγραμμα της παρακμιακής απειλής που συνιστά, για το κοινωνικοπολιτικό μας σύστημα, η ποιοτική έκπτωση της τηλεόρασης. Μιας τηλεόρασης που εξισώνει το ποιοτικό με το ευτελές, που εξομοιώνει το σημαντικό με το ασήμαντο και που χαρίζει άπλετη δημοσιότητα στον άγνωστο με τίμημα την αξιοπρέπεια και τη διακριτικότητα. Μιας τηλεόρασης που ευδοκιμεί παρασιτικά στο έλλειμμα των θεσμών και οργάνων της πολιτείας και στην απουσία δυνατοτήτων ποιοτικής ψυχαγωγίας της κοινωνίας. Το BigBrother μας προετοίμασε επαρκώς για μια κοινωνία όπου κρυφές κάμερες θα καταγράφουν τη ζωή μας είτε γιατί δεν μπορεί αλλιώς να διασφαλισθεί η νομιμότητα, είτε γιατί το σύνολο δεν έχει τίποτε καλύτερο να κάνει για να «διασκεδάσει» τη βαρεμάρα του.
Ο κοινός παρανομαστής που προκύπτει από τη χαοτική παραδοξολογία των ευτελισμένων τηλεπαιχνιδιών τύπου Big Brother και των καταγγελτικών δημοσιογραφικών εκπομπών που αποκαλύπτουν τα παράνομα τυχερά παιχνίδια είναι η αναγκαιότητα για μια ποιοτικότερη και διαυγέστερη τηλεόραση αφ’ ενός και για μια διαφανέστερη και πιο λειτουργική κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα εφ’ ετέρου. Χρειαζόμαστε άμεσα μια τηλεόραση που θα σέβεται το ρόλο της ως ποιοτικός δείκτης της κοινωνίας και που θα αναγνωρίζει τα όρια που τις υπαγορεύουν η αξιοπρέπεια του κάθε πολίτη (χωριστά) αλλά και ολόκληρης της δημοκρατικής μας πολιτείας (συνολικά). Χρειαζόμαστε δυναμικούς και σύγχρονους πολιτικούς φορείς ικανούς να προνοούν και να ανταποκρίνονται στα ουσιώδη ζητήματα της κοινωνίας αντί να πανικοβάλλονται αιφνιδιασμένοι μπροστά στην ευτέλεια της παραδημοσιογραφίας.
Χρειαζόμαστε επίσης μια εύρωστη συντεταγμένη πολιτεία που θα διαθέτει ρωμαλέους θεσμούς, διακριτικούς ρόλους και όργανα που θα περιφρουρούν και θα εγγυώνται στην τήρηση των νόμων και την πάταξη της παρανομίας ώστε να μην χρειάζονται οι ντετεκτιβίστικες παρεμβάσεις δημοσιογράφων που λειτουργούν ως αυτόχριστοι εισαγγελείς.
Θυμάμαι ότι στην ομώνυμη τηλεοπτική σειρά, τη φρουτοπία την είχε σώσει από τους μανάβηδες ο δαιμόνιος δημοσιογράφος Πίκος Απίκος. Στη φρουτοπία, όμως, της σύγχρονης Ελλάδος η προστασία της δημοκρατικής μας ποιότητας και λειτουργίας από τους «μανάβηδες» της περιπεπλεγμένης ευτέλειας πρέπει να είναι έργο της θεσμικά κατοχυρωμένης πολιτείας.
Χρίστος Χρυσοστόμου Λιάπης
Φοιτητής Ιατρικής Α.Π.Θ.
και για την αντιγραφή,
Xρίστος Χ. Λιάπης MD, MSc, PhD
Ψυχίατρος – Διδάκτωρ Παν/μίου Αθηνών
Πρόεδρος ΔΣ ΚΕΘΕΑ
Μέλος Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Δημόσιας Υγείας
