Τα λογότυπα στο Μουσείο Τσιτσάνη

Η ποιητική συλλογή της Μαρίας Σύρρου λογότυπα (εκδ. Ηριδανός, Αθήνα 2019) θα παρουσιαστεί στο Κέντρο Έρευνας – Μουσείο Τσιτσάνη, το Σάββατο 19 Οκτωβρίου 2019, στις 7:00 μ.μ., με κεντρική ομιλήτρια τη φιλόλογο Λίλια Τσούβα. Την παρουσίαση θα συντονίσει και θα διαβάσει ποιήματα της συλλογής η Θεοδώρα Κ. Σαργιώτη. Την εκδήλωση θα χαιρετίσει ο ποιητής Ηλίας Κεφάλας.

***

Στα λογότυπα η Μαρία Σύρρου επιχειρεί να σκιαγραφήσει τα χνάρια μιας ήδη μακρόχρονης κρίσης μέσα από βιώματα ρουτίνας μοιρασμένα σε δύο ισοβαρείς ενότητες, τις «αντιλογίες» και τις «αποτυπώσεις». Τα 24 ποιήματα που δομούν τη συλλογή αποκαλύπτουν τη φλέγουσα όψη μιας εσώτερης διαδρομής, με αφετηρία της την άνοιξη του 2016 και απόληξη το καλοκαίρι του 2017. Εξιδανικεύσεις, συμβιβασμοί και αρνήσεις διαλέγονται με τη διάχυτη αβεβαιότητα και αντιπαλεύουν το κατεστημένο υπερέχον άλλοτε με διάθεση καταγγελτική, άλλοτε περιπαικτική, άλλοτε προσμονής ή και παραίτησης.

Στο σκηνικό χώρο των ποιημάτων —όπου η συντελεσμένη από χρόνια παρακμή ιστορείται εικονογραφικά με την ολοκληρωτική επικράτηση των πεζών γραμμάτων— η εναλλαγή εποχών, τόπων και τοπίων παρασύρει αθόρυβα το χώρο και το χρόνο, συρρικνώνοντας το παρόν στο κέντρο μιας νοητής σφαίρας, ενός διάφανου εσώτερου εγώ, απ’ όπου η θέα εκτίθεται πανοραμική. Το όλον, ως άφθαρτη αξία και πρότυπο ιδεατό, μολονότι επιχειρεί να «στεγάσει» τα ποιήματα, μέσω των τίτλων τους, τα εγκαταλείπει στην υποκειμενικότητα και τη φθορά.

Τη διαλογική αυτή σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα στους τίτλους και τους στίχους των ποιημάτων —μέσω της αναγωγής από το γενικό στο μερικό— επιχειρεί να υπονομεύει ο τίτλος της συλλογής (λογότυπα), επιζητώντας να αποδυναμώσει την ισχύ των προτύπων και να τα μεταλλάξει σε τυποποιημένες γενικότητες.

Η γλυκόπικρη αίσθηση που διαποτίζει το περιβάλλον των ποιημάτων της συλλογής δεν υπόσχεται να ανασύρει τη ματαιωμένη ελπίδα αλώβητη και κραταιά, επιχειρεί ωστόσο να επενδύσει το άδηλο μέλλον με τη δύναμη της απροκάλυπτης αλήθειας.

***

Η Μαρία Σύρρου γεννήθηκε στο Βόλο, το 1966. Σπούδασε δημοσιογραφία και θέατρο στην Αθήνα. Εργάστηκε, από το 1988, ως συντάκτρια/επιμελήτρια ύλης (ρ/σ ΑΘΗΝΑ 9.84, ρ/σ ΑΝΤΕΝΝΑ, περ. ΕΙΝΑΙ, περ. ΣΙΝΕΜΑ, εφ. ΗΜΕΡΗΣΙΑ, εφ. ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ κ.λπ.). Πρωτοεμφανίστηκε στο θέατρο με την παράσταση «Ικέτιδες» του Αισχύλου, σε σκηνοθεσία Σταύρου Ντουφεξή (Επιδαύρια 1994). Έχει εκδώσει τις ποιητικές συλλογές Επιλήσμονες (εκδ. Μανδραγόρας, Αθήνα 2016) και λογότυπα (εκδ. Ηριδανός, Αθήνα 2019). Ποιήματα και διηγήματά της έχουν δημοσιευτεί σε έντυπα και ηλεκτρονικά λογοτεχνικά περιοδικά («Άνευ», «Απόπλους», Θράκα», «Μανδραγόρας», «Περί Ου», «Φρέαρ», «Fractal» κ.λπ.).

***

Ο πίνακας που κοσμεί το εξώφυλλο της ποιητικής συλλογής «λογότυπα» είναι της αρχιτέκτονος Μιχαέλας Γκαβριλίου [«En Face», mixed media artwork: πλαστικό σε πλεξιγκλάς (τεχνική 3d printing) και σινική μελάνη σε καμβά, 80×60 εκ., 2018].

***

τελετουργία

συνέβη χτες, θα ήταν επτά και τέταρτο

ώρα του οκτώβρη, μούχρωμα.

είπα να κάνω ένα τσιγάρο στην αυλή

—καταφυγή και καταφύγιο η αυλίτσα μας

εδώ, στο γκαζοχώρι—

παρέα με την αγγελική και τη ροδιά

καθώς το συνηθίζω.

με το που έγειρα την πόρτα για να βγω

αξιώθηκα ένα θέαμα πρωτόγνωρο

για τα δικά μου μάτια.

όνειρο έμοιαζε

μα, σας τ’ ορκίζομαι, συνέβη.

τα είδα να στροβιλίζονται σ’ ατέρμονο χορό

—δέκα με δεκαπέντε (αν υπολόγισα σωστά)

μικρά, αθόρυβα κοτσύφια—

να καταδύονται μέχρι τη γης

κι ύστερα πάλι προς τον ουρανό να υψώνονται

σε μια τελετουργία απόκοσμης σιγής.

φοβήθηκα για μια στιγμή

—ντρέπομαι, το ομολογώ—

για την αδιακρισία ετούτη

να παραστώ απρόσκλητη στη δειλινή μυσταγωγία.

συνέβη, μα δεν το ’θελα, τ’ ορκίζομαι.

κλείστηκα μέσα βιαστική

κι απ’ το παράθυρο

πάσχιζα να διακρίνω τι και πώς.

θα είχε περάσει κιόλας τέταρτο

όταν ο άρχων τελετάρχης κότσυφας

κύκλωσε έναν κύκλο τη ροδιά

κι ύστερα χάθηκε στην αγκαλιά της φυλλωσιάς της.

τα υπόλοιπα τον ακολούθησαν

—με την αράδα του το κάθε ένα—

ώσπου το δέος άγιασε του θάμπους την αυλή

που στεφανώθηκε τη νέα σελήνη.